کشف شکل تازه‌ای از استودان‌های زرتشتی در برج خاموشی ترک‌آباد اردکان

یزد – ایرنا – سرپرست فصل اول کاوش و گمانه‌زنی برج خاموشی ترک‌آباد اردکان گفت: در پی نخستین فصل کاوش‌های باستان‌شناسی دخمه ترک‌آباد ، شکل تازه‌ای از استودان‌های زرتشتی در برج خاموشی این منطقه کشف شد.

مهدی رهبر روز یکشنبه در تشریح این خبر به خبرنگار ایرنا گفت: این فصل از کاوش ها در اردیبهشت سال جاری با هدف بررسی اصالت قرار دادن اجساد در مقابل لاشخورها، با همکاری باستان‌شناسان، استخوان‌شناس، نقشه‌بردار، عکاس، طراح و مرمتگر انجام شد.
وی با بیان اینکه پلان دخمه ترک‌آباد به صورت دایره‌ای به قطر 34 متر است که دیوارهای آن با چینه ساخته شده‌است، افزود: قطر دیوار دایره شکل داخلی 21 متر و حد فاصل بین دیوار خارجی و داخلی 30 اتاق خشتی به ابعاد 4*2 متر ساخته شده است.
این کارشناس باستان شناسی تصریح کرد: در فصل نخست فقط 6 اتاق از مجموع 30 اتاق مورد کاوش قرار گرفت و مطالعات ما نشان داد هرکدام از این اتاق‌ها، استودانی است که در دو یا سه لایه، استخوان‌ها را به طور نامنظم قرار داده و به وسیله خاک نرم می‌پوشاندند.
رهبر با اشاره به اینکه از این 6 اتاق بیش از 12صندوق بزرگ استخوان‌های مختلف بدن از جمله جمجمه و ساق دست و پا و غیره جمع‌آوری شد، ادامه داد: مطالعات اولیه نشان می‌دهد در این استودان‌ها از استخوان‌های نوزاد تا افراد مسن به همراه مقادیر زیادی هم پارچه سفید و رنگی به دست آمده که به عنوان کفن مورد استفاده قرار گرفته است.
وی وجود استخوان‌های زیاد در استودان‌های مورد اشاره را نشانه تجمع زیاد زرتشتیان در دوره ایلخانی در ترک‌آباد دانست و افزود: تاکنون شناخت ما از استودان‌ها، شامل محفظه‌هایی مانند خمره‌های کوچک یا بادیه‌های بزرگ سفالی و سنگی بود و این اولین بار است که استودان‌ها را به صورت اتاق‌های بزرگ مشاهده می‌کنیم.
سرپرست فصل اول کاوش برج خاموشی ترک‌آباد اردکان اضافه کرد: در آن دوره اجساد را بر روی اندود گچ در مقابل لاشخورها قرار می‌دادند تا از آلوده شدن خاک جلوگیری کنند و بعد از زایل شدن گوشت اجساد، استخوان‌ها را به استودان‌ها منتقل می‌کردند.
به گفته این باستان‌شناس، ساخت این گونه دخمه‌ها در ترک آباد که به توصیه پارسیان هند ساخته شده تاکنون سابقه‌ ای پیش‌تر از دوره ایلخانی ندارد و نه‌تنها از دوره ساسانی بلکه از دوره‌های قدیمی‌تر نیز هیچ‌گونه نشانه‌ای از قرار دادن اجساد زرتشتیان در مقابل لاشخورها وجود ندارد.
وی افزود: به نظر می‌رسد بعد از دوره ایلخانی و احتمالا در دوره صفوی این رسم متروک شده و بعدها در زمان ناصرالدین شاه با آمدن شخصی بنام مانکجی از پارسیان هند به ایران و درخواست ساختن دخمه، دوباره اجساد مقابل لاشخورها قرار داده شده و دخمه‌های زیادی در یزد و کرمان ساخته شد.
رهبر یادآور شد: مطالعات ما نشان می‌دهد که قرار دادن اجساد در مقابل لاشخورها هیچ ارتباطی به آیین زرتشت ندارد بلکه آیینی از ایرانیان قدیم است.
وی درباره دلایل متداول شدن دخمه‌گذاری در اردکان نیز گفت: در دوره اسلامی (ایلخانی) در یک دوره بحرانی با تفسیر نادرست از وندیداد و با پیروی از زرتشتیان هند که در قرون اولیه اسلامی نوشته شده، رسم دخمه‌گذاری یا قرار دادن اجساد در مقابل لاشخورها، در اردکان یزد متداول شده است.
به گفته این باستان‌شناس در دیگر شهرهای یزد تاکنون گزارشی از دخمه‌های شبیه ترک‌آباد در این دوره گزارش نشده است.
فصل نخست کاوش و گمانه‌زنی برج دخمه خاموشی ترک آباد اردکان با مجوز رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.
روستای ترک آباد در بخش مرکزی و دهستان محمدیه در 3 کیلیومتری شمال غربی شهرستان اردکان و در فاصله 68 کیلومتری از شهر یزد با 700 سال قدمت قرار دارد.
بافت تاریخی این روستا مربوط به 747 ه‍.ق به بعد است که در تاریخ 2 بهمن 1382 با شماره ثبت 10841 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

چرا ثبت جهانی شهر یزد مهم است؟

در گفتگو با مهر مطرح شد؛

چرا ثبت جهانی شهر یزد مهم است؟/ دیگر بافت تاریخی زنده نداریم

شناسهٔ خبر: 4041471 - جمعه ۶ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۰:۳۱

فرهنگ > میراث فرهنگی و گردشگری

مدیرکل امور پایگاه‌های میراث جهانی گفت: یکی از دلایل اهمیت ثبت جهانی شهر یزد این است که زندگی در این بافت جریان دارد و با وجود گستردگی هنوز با سبک تاریخی‌اش حفظ شده است.

فرهاد عزیزی،  مدیرکل امور پایگاه‌های میراث جهانی به خبرنگار مهر گفت: ثبت جهانی شهر یزد به چند دلیل اقدام مهمی بوده است چون ما در ایران یک شهر تاریخی با این انسجام و یک دستی در حوزه بناهای تاریخی دیگر نداریم چون بافت تاریخی آن متراکم و به هم پیوسته است و این یکی از امتیازاتش به شمار می آید. بنابراین ثبت جهانی این شهر می تواند عاملی باشد که همیشه این شهر برای ایران بماند.

وی ادامه داد: شاید زمانی برسد که با وجود ساخت و سازهای زیادی که در شهرها می شود، دیگر بافت تاریخی شهری به این معنا در هیچ یک از استانها نداشته باشیم چون کم کم بافت‌های تاریخی از شهرها در حال پاک شدن است.

عزیزی بیان کرد: یکی از مهمترین دلایل ثبت جهانی شهر یزد این بود که این بافت تاریخی زنده است و مردم در آن زندگی می کنند این ویژگی برای یونسکو بسیار مهم است چون روال زندگی در این بافت تاریخی گسترده بسیار زنده تر از سایر بافت های تاریخی شهرهای دیگر است. ضمن اینکه برای حفظ این شهر یک برنامه ریزی وجود دارد. شاید اگر پایگاه‌های دیگر نیز دارای یک برنامه جامع بودند شاهد از بین رفتن آنها نبودیم.

عزیزی به همت مردم و مسئولان شهر یزد نیز برای ثبت جهانی بافت تاریخی اشاره کرد و گفت:  مردم و مسئولان از زمانی که متوجه شدند ثبت جهانی چقدر می‌تواند برای آن‌ها مهم باشد تلاش کردند که دیگر ساخت و ساز بی رویه ای انجام نشود و خانه های خود را در این بافت نگه دارند.

وی افزود: وقتی یک بافت تاریخی دارای پلان مدیریتی باشد می توان برنامه‌های استراتژیک برای شهر داشته باشیم تا زمانی که برای آن مشکلی پیش آمد حل کنیم. در ثبت جهانی شهر یزد نیز این اتفاق افتاد که این شهر اکنون متعلق به همه مردم جهان است و در برابر هر اتفاقی باید پاسخگو باشیم.

شهر یزد یک میراث جهانی است

 تاریخ خبر: 05/05/1396 | ساعت: 19:3|

شهری را نمایندگی می کند.

به گزارش روز پنجشنبه روابط عمومی شهرداری یزد، محمدرضا عظیمی زاده در کارگاه های آموزشی ساخت و ساز سبز افزود: سازگاری معماری با اقلیم از ویژگی های متمایز شهر یزد است به طوریکه معماری و سازگاری آن با طبیعت، اقبال جهان را به این میراث گرانبها واداشت.
وی اظهار داشت: هر گونه انقطاع با گذشته، در تمدن امروز یزد باعث شکست می شود و باید پیوستگی یزد گذشته با زمان حال و آینده برقرار باشد.
شهردار یزد مبنای زندگی در یزد را برپایه صلح، مسالمت جویی، همزیستی ادیان و تمدن ها دانست و این همزیستی مسالمت آمیز را از ارزشهای شهر یزد و میراث آن معرفی کرد.
عظیمی زاده گفت: امروزه در مصرف انرژی زیاده روی می کنیم و در ساخت و ساز به انرژی لازم برای نگه داری ساختمان ها توجه نمی شود.
شهردار یزد افزود: در معماری گذشته، یزدی ها به انرژی های بیرونی وابسته نبودند و تنها راه صرفه جویی انرژی و مدیریت بهینه مصرف نیز بازگشت به طبیعت و سازگاری با آن می باشد.
وی اظهار امیدواری کرد کارگاه آموزشی ساخت و ساز سبز مبنای این تفکر قرار گیرد وآغازی باشد برای ارائه راهکارهای مناسب و منطقی برای استفاده بهینه از طبیعت و الگوگیری از روش هایی که گذشتگان با درایت، تدبیر و علم و دانش به آن رسیده بودند.
کارگاه آموزشی 2 روزه ساخت و ساز سبز از چهارم مردادماه در یزد آغاز شده که در این کارگاه در زمینه شاخص ها و معیارهای ساختمان سبز، شکل های جدید و مواد ساختمان ها در رویکرد سبز و باسازی ساختمان با رویکرد سبز بحث و بررسی شد.
شهرداری یزد هم اکنون دارای درجه 11 می باشد و با حدود 99 کیلومتر مربع محدوده خدماتی ونظارتی با همکاری چهار منطقه، یک ناحیه ویژه تاریخی و 10 سازمان فعالیت می کند.
2088/ 6014/ خبرنگار: کبری دانشی دهج ** انتشار: کاظم شاملو

انتهای پیام /* 

| تاریخ خبر: 04/05/1396 | ساعت: 17:3|

• فیسبوک
• تویتر
• Google+
• Cloob

خانه مطبوعات تنها مرجع رسمی و قانونی مورد تائید و حمایت وزارت ارشاد است

یزد - ایرنا - مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد گفت: خانه مطبوعات تنها مرجع رسمی ، قانونی و نماینده مطبوعات است که مورد تائید و حمایت این اداره کل و وزارتخانه متبوع است.

به گزارش خبرنگار ایرنا ، علی غیاثی ندوشن روز چهارشنبه در آئین تکریم و معارفه اعضای هیات مدیره خانه مطبوعات یزد افزود: خانه مطبوعات یزد بازوی مشورتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه مطبوعات است که از آن حمایت جدی خواهیم داشت.
وی ادامه داد: هر چند در حوزه خبرنگاران و مطبوعات تشکل هایی در قالب اداره کار فعالیت دارند ولی مرجع رسمی صنفی مورد حمایت و تاکید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خانه مطبوعات است.
این مسئول از سیاست های مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را واگذاری خیلی از امور مختلف در حوزه مطبوعات به خانه مطبوعات ذکر کرد و ابراز امیدواری نمود تا وظایف خود را با جدیت انجام دهند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی یزد خاطر نشان کرد: از دیگر برنامه های مهم دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، الکترونیکی کردن امور است تا ضمن شفاف سازی در امور مختلف موجب تسریع در فعالیت ها و برنامه ها شود.
غیاثی ندوشن ضمن قدردانی از اقدام های اعضای خانه مطبوعات گذشته به اهمیت شناسایی خبرنگاران و ساماندهی آنها و افزایش آمار آنها برای عضویت در خانه مطبوعات تاکید کرد .
این مسئول تصریح کرد: اعضای خانه مطبوعات باید بیش از گذشته برای جلب مشارکت و همراهی تمام فعالان عرصه مطبوعات استان برای رسیدن به اهداف متعالی و ماموریت های محوله اقدام کنند.
غیاثی ندوشن گفت: ایجاد فضای همدلی و همکاری مورد نیاز و در اجرایی شدن برنامه ها در سطح استان در حوزه مطبوعات یک ضرورت و دارای برکات و ثمرات فراوان است.
وی با اشاره به نزدیکی روز خبرنگار در 17 مردادماه از اعضای خانه مطبوعات خواست تا نسبت به برنامه ریزی و همکاری با این اداره کل برای برگراری شایسته آن اقدام کنند.
در این آئین ، سید خلف حوتی نژاد معاون فرهنگی و هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی یزد گفت: طبق مقررات تنها مرجع رسمی و قانونی برای مباحث حوزه مطبوعات ، خانه مطبوعات است.
وی ادامه داد: تمام مراحل شکل گیری خانه مطبوعات به عنوان یک تشکل غیر دولتی ، قانونی است و بنا داریم طبق مقررات خیلی از امور اجرایی را به این خانه واگذار کنیم .
همچنین روسای هیات مدیره سابق و جدید خانه مطبوعات استان یزد به ارائه گزارش در خصوص اقدام های انجام شده و همچنین برنامه های آینده اشاره کردند.
درپایان ضمن قدردانی از اعضای سابق ، حکم اعضای اصلی جدید خانه مطبوعات یزد تقدیم شد. 
هیات مدیره خانه مطبوعات هفت نفر شامل 2 نفر از مدیران مسئول نشریات استان، سه نفر از روزنامه نگاران شاغل در رسانه های استان، یک نفر از مسئولان نمایندگی ها و سرپرستی روزنامه های سراسری و یک نفر از مسئولان خبرگزاری ها و پایگاه های خبری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
انتخابات هیات مدیره و بازرسان خانه مطبوعات یزد در دهم خردادماه و همزمان با دیگر استانهای کشور به صورت اینترنتی در سامانه خانه مطبوعات برگزار شد.
7536/ 6197 خبرنگار:کاظم سبحان زاده**انتشار: فلاح
irnayazdd@

انتهای پیام /* 

جریان زندگی در رگ‌های بافت تاریخی یزد. ثبت جهانی فرصتی گران‌بها برای دیگر شهرهای ایران+تصاویر و فیلم

گذری بر جاذبه‌های گردشگری سرزمین چهار فصل ایران/ ۱۱۳

جریان زندگی در رگ‌های بافت تاریخی یزد

 ثبت جهانی فرصتی گران‌بها برای دیگر شهرهای ایران+تصاویر و فیلم

شناسه خبر: 1473559 سرویس: استانها

 ۰۳ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۳:۲۹

ثبت جهانی یزد به دلیل ویژگی‌های مختلف به ویژه جریان زندگی که در رگ‌های بافت تاریخی آن اتفاق افتاد، فرصتی گران‌بها برای دیگر شهرهای گردشگری ایران به حساب می‌آید تا از قِبَل یزد به معرفی ظرفیت‌های خود بپردازند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، بافت تاریخی یزد که از آن به عنوان نخستین شهر خشت خام جهان و دومین شهر قدیمی جهان یاد می‌شود، در 18 تیر امسال با اجماع آرا، در یونسکو به ثبت جهانی رسید.

با ثبت جهانی یزد، این شهر تاریخی الان علاوه بر القاب ذکر شده، به عنوان ششمین شهر تاریخی دنیا که به ثبت جهانی رسیده شناخته می‌شود و طبعا ثبت جهانی این شهر ارزشمند، فرصت‌های زیادی برای توسعه گردشگری در یزد و ایران به وجود می‌آورد.

بدون شک الان می‌توان یزد را یکی از برترین موقعیت‌های گردشگری ایران به حساب آورد که در سال‌های آینده هدف اول گردشگران خارجی به حساب می‌آیند چرا که ثبت جهانی با بررسی‌ها و کارشناسی‌های چندین ساله انجام می‌شود و یونسکو حساسیت بسیار ویژه‌ای روی این موضوع دارد.

بافت تاریخی یزد

زمان‌بندی ثبت جهانی بافت تاریخی یزد / 85 تا 96؛ 11 سال تلاش برای "افتخار بزرگ"

بحث ثبت ملی و جهانی بافت تاریخی یزد از مدت‌ها سال قبل در استان یزد و کشور مطرح بوده و دولت‌های مختلف در این راستا تلاش‌هایی انجام دادند.

با توجه به اینکه لازمه ثبت جهانی شدن یک اثر، ثبت ملی آن در کشور خودش است، در دولت هشتم تلاش برای ثبت ملی شهر یزد آغاز شد و نهایتا در سال 1384، 700 هکتار از بافت تاریخی یزد به ثبت ملی رسید.

با انجام ثبت ملی بافت تاریخی یزد، نخستین مرحله برای ورود پرونده یزد به مراحل ثبت جهان این بافت انجام شد و عملا اقدامات به سمت ثبت جهانی این بافت گرایش پیدا کرد.

نادری، مسئول دفتر فنی پایگاه پژوهشی شهر تاریخی یزد پس از ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، در نشست خبری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد با خبرنگاران که به مناسبت اعلام خبر ثبت جهانی برگزار شد، با اعلام زمان‌بندی این پرونده در قالب یک پاورپوینت، اظهار داشت: نخستین اقدامات در راستای گردآوری نسخه پرونده ثبت جهانی در سال 1385 آغاز شد.

مسجد جامع یزد

وی ادامه داد: مرحله بعدی برای ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، تکمیل مدارک و نقشه‌ها بود که این اقدام هم در سال 1388 انجام شد و پس از آن هم در سال 1391، تفاهم نامه جهت بازبینی پرونده صورت گرفت.

مسئول دفتر فنی پایگاه پژوهشی شهر تاریخی یزد ادامه داد: مرحله بعدی این طرح بازنویسی مجدد پرونده و ارسال آن به یونسکو بود که در سال 1394 آغاز شد و کارشناسان و ارزیابان ایکوموس و یونسکو برای بررسی شرایط بافت تاریخی یزد برای ثبت جهانی وارد عمل شدند.

عرصه ثبت جهانی بافت تاریخی یزد

در ابتدای تشکیل پرونده، مقرر شد که 100 هکتار از بافت تاریخی یزد برای ثبت جهانی شدن و قرار گرفتن در بین میراث‌های تاریخی جهان به یونسکو پیشنهاد شود و پرونده اولیه هم بر این اساس در نظر گرفته شد.

پس از بازبینی طرح در سال 1393 و 94، این میزان از بافت تاریخی که همه در محدوده ثبت ملی قرار داشت به 150 و 200 هکتار افزایش پیدا کرد و پرونده نهایی بر اساس عرصه 200 هکتاری تدوین و به یونسکو ارائه شد.

یونسکو هم با بررسی دقیق موضوع و شرایط شهر یزد، اقدام به تصویب این محدوده 200 هکتاری ارشمند به عنوان یک میراث گرانبهای جهانی کرد و در حال حاضر یزد به عنوان یک شهر جهانی شناخته می‌شود.

میدان امیرچقماق یزد

تصاویر هوایی سال 1335 ملاک ثبت جهانی بافت تاریخی یزد

در صورتی که بخواهیم به برخی از علل و ارزش‌های بافت تاریخی یزد که سبب ثبت جهانی آن شد به صورت گذرا مرور کنیم، قطعا یکی از اصلی‌ترین دلایل، بحث بافت تاریخی و یکپارچه بودن این بافت است.

خانه‌ها و کوچه‌هایی که در اوج عظمت و زیبایی قرن‌های متمادی را پشت سر گذاشتند و بدون اینکه در برابر باد و باران و بلایای طبیعی خم به ابرو آورند، امروز به افتخاری برای مردم یزد، ایران و جهان تبدیل می‌شوند.

معماری منحصر به فرد و خیره کننده خانه‌های تاریخی یزد

نکته ای که همه کارشناسان یونسکو و گردشگران داخلی و خارجی با حضور در یزد از آن به نیکی یاد می کنند، معماری بسیار باشکوهی است که در آثار تاریخی و باستانی یزد وجود دارد.

آثاری که نتیجه تلاش و سخت‌کوشی پیشینیان ما و استفاده از پیچیده‌ترین تکنولوژی‌ها در معماری این منازل است، روش‌ها و تکنیک‌هایی که متخصصان امروزی در برابر برخی از آنها تنها می‌توانند انگشت حیرت بر دهان گذاشته و به نظاره آن بپردازند.

بادگیرهای یزد

جریان زندگی در رگ‌های بافت تاریخی یزد

با وجود اینکه دلایل ذکر شده و بسیاری دلایل دیگر در بافت تاریخی یزد به صورت مشهود وجود دارد و همین یزد را ثبت جهانی کرد، اما هیچ شکی نیست که اگر زندگی در این بافت ساری و جاری نبود و مردم به زندگی روزمره خود در این بافت ادامه نمی دادند، یزد چیزی برای ثبت جهانی نداشت.

موضوعی که تمام کارشناسان ایکوموس و یونسکو به آن اذعان داشته و تاکید کردند، وجود زندگی و پویایی در بافت تاریخی یزد است، ارزشی که در دیگر شهرهای ثبت شده جهانی اثری از آن وجود ندارد.

 فاطمه دانش یزدی در ارتباط با این موضوع در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: این اولین باری است که بافتی در جهان به ثبت رسیده که هنوز زندگی در آن به صورت طبیعی در جریان است و دیگر شهرهای جهان که به ثبت جهانی رسیده، عنصر زنده بودن را ندارند و دولت‌ها به افراد حقوق می‌دهند که روزها به فعالیت و زندگی در این شهرها مشغول باشند.

مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد افزود: امروز می‌توانیم به خود ببالیم که یزد به کل جهان به صورت بسیار ویژه به جهانیان معرفی شود و زمینه جذب بیشتر گردشگر به استان یزد فراهم شود.

ارزش‌های دینی ریشه ثبت جهانی یزد

هیچ کسی نمی‌تواند ادعا کند که یزد بدون ارزش‌های دینی که دارد توانسته به یک جهان شهر تاریخی تبدیل شود، ویژگی که غیرمسلمانان نیز برای آن احترام ویژه‌ای قائل هستند و نمود این احترام ویژه را می‌توان در مراسم‌های عزاداری امام حسین(ع) در محرم و صفر و حضور گردشگران خارجی در این مراسم‌ها دانست.

بحث نقش ارزش‌های دینی در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد موضوعی بود که به صورت ویژه در نشست هیئت امنای دبیرخانه یزد حسینیه ایران به آن اشاره شد.

آیت‌الله محمدرضا ناصری یزدی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه یزد در ارتباط با این موضوع در این نشست اظهار داشت: بافت تاریخی یزد را ما ثبت جهانی نکردیم بلکه در واقع بزرگان و قدیمی‌های ما که این افتخارات را برای ما گذاشتند یزد را جهانی کردند و امروز تنها جهانیان این ارزش‌ها را درک کردند.‌

وی بیان کرد: وظیفه‌ای که ما الان در قبال ثبت جهانی بافت تاریخی یزد داریم این است که اصالت‌ها، فرهنگ و ارزش‌هایی که سبب این افتخارات شده را حفاظت کنیم.

ناصری یزدی از مهمترین ویژگی‌های گردشگری استان یزد را بحث سبک معماری اسلامی دانست و افزود: یکی از ظرافت‌های معماری سنتی یزد، بحث درب ورودی است که هیچ زمانی یک دفعه به حیات باز نمی‌شود و برای رفاه بانوان خانه ابتدا یک هشتی در جلوی در وجود داشت و پس از آن، وارد حیاط می‌شدند.

امام جمعه یزد ادامه داد: اگر ما هنری داشته باشیم این است که بتوانیم این ارزش‌ها را حفظ کنیم و در صورتی که توان لازم را داشته باشیم، این ارزش‌ها و ویژگی‌های بارز را در زندگی خود اجرایی نماییم.

باغ جهانی دولت آباد یزد

حجت الاسلام محمد صدوقی عضو هیئت امنای دبیرخانه بین‌المللی یزد حسینیه ایران هم در این رابطه در نشست این دبیرخانه، اظهار داشت: زمانی که یزد به ثبت جهانی رسیده تماما ریشه دینی دارد و این موضوع ظرفیت بسیار بالایی برای معرفی ارزش‌های دینی یزد و ایران به جهانیان به وجود آورده است.

عضو هیئت امنای دبیرخانه بین‌المللی یزد حسینیه ایران ادامه داد: بافت تاریخی یزد که مشتمل بر منازل، مساجد، مدارس، بازارها و حسینیه‌ها است و معماری این 5 بخش مطابق با موازین اسلامی است و رسوم دینی و اسلامی در آن حکم فرما بوده است.

صدوقی تاکید کرد: قشر روحانی و فرهنگی یزد باید از این ظرفیت استفاده کرده و ارزش‌های دینی و رسوم گذشتگانمان را به تمام مردم به ویژه دیگر نقاط جهان منتقل کنند.

یزد تنها شهر جهانی ایران

با ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، زمینه معرفی بهتر، آسان‌تر و بیشتر آن به جهانیان بیش از پیش فراهم شده و امروز تمام مردم دنیا این شهر تاریخی را به عنوان یک میراث ارزشمند و جهانی می شناسند.

فرصتی که شاید دیگر برای هیچ شهری در کشور ایران پیش نیاید چرا که یونسکو برای ثبت جهانی یک شهر سخت‌گیری‌های بسیار زیادی دارد و شرایط در نظر گرفته شده برای آن در بسیاری از شهرهای ایران اصلا وجود ندارد.

محمدمهدی شرافت مدیرکل پیشین میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد هم در حاشیه نشست خبری با خبرنگاران یزد در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در یزد، پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد را یک اقدام منحصر به فرد دانست و اظهار داشت: پیش از ثبت جهانی این بافت، هیچ سابقه‌ای در ارتباط با ثبت جهانی یک شهر آن هم به عنوان شهر و بافت تاریخی زنده در کشور وجود نداشت و واقعا چنین اقدامی در استان یزد ارزشمند و منحصر به فرد بود.

شرافت گفت: به نظر نمی‌رسد که شهری در ایران بتواند حتی در آینده‌ای دراز مدت به چنین افتخاری دست پیدا کند و ثبت جهانی یک شهر در ایران به صورت اختصاصی برای استان یزد باقی می‌ماند و یزد همیشه به افتخاری برای ایران و جهان باقی می‌ماند.

نمایی از خانه های سنتی در یزد

ثبت جهانی یزد؛ فرصتی گران‌بها برای دیگر شهرهای گردشگری ایران

ثبت جهانی یزد بدون شک عامل بسیار مهمی در توسعه گردشگری خارجی در کشور به حساب می‌آید و گردشگران زیادی از امروز با نام این شهر و ویژگی‌های آن آشنا شده و به این استان سفر می‌کنند تا از نزدیک بتوانند ویژگی‌های بارز و ارزشمند این جهان شهر تاریخی را درک کنند.

با توجه به اینکه در حال حاضر استان یزد جزو سه استان برتر کشور در زمینه جذب گردشگران خارجی است و در این زمینه کنار استان‌های فارس و اصفهان قرار گرفته، در آینده نزدیک به راحتی گوی سبقت در جذب گردشگران خارجی را از این دو استان ربوده و می‌تواند در صدر استان‌های کشور قرار گیرد.

این که امروز یزد به عنوان یک جهان شهر شناخته می‌شود و یونسکو این شهر را به عنوان یک میراث گرانب‌ها، ارزشمند و تاریخی به جهانیان معرفی کرده، می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای دیگر استان‌های گردشگری کشور به ویژه اصفهان و فارس باشد که به دنبال تعامل هرچه بیشتر با استان یزد باشند و زمینه‌ای را فراهم کنند که این استان‌ها هم بیش از پیش به گردشگران خارجی معرفی شود.

گزارش از سمانه حسینی فهرجی

انتهای پیام/

شادباش اوراسیا به ایران و یزد

 تاریخ خبر: 02/05/1396 | ساعت: 21:15|

شادباش اوراسیا به ایران و یزد

مسکو - ایرنا - راسخ سعیداف رئیس دبیرخانه اورآسیای سازمان میراث شهرهای جهان، انتخاب یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو را به این شهر و ایرانیان شادباش گفت.

به گزارش ایرنا، سعیداف روز دوشنبه در دیدار با علی بمان اقبالی زارچ سرپرست سرکنسولگری ایران در قازان پایتخت جمهوری تاتارستان فدراسیون روسیه، موفقیت شهر یزد برای قرارگرفتن در فهرست میراث جاودان یونسکو را به عنوان اولین شهر ایرانی بسیار ارزشمند خواند.
وی با اشاره به سابقه دیرینه فرهنگی و تمدنی یزد از جمله زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان توحیدی، زرتشتیان و وجود بناهای تاریخی خشتی و گلی، خواستار همکاری بیشتر این شهر با سازمان میراث شهرهای جهان، شد.
وی همچنین پیشنهاد عضویت اصلی یزد در این سازمان مردم نهاد بین المللی را مطرح کرد.
اقبالی زارچ نیز در این نشست با ارائه گزارشی از وضعیت تاریخی و تمدنی یزد به عنوان تنها شهر خشتی و گلی جهان، گفت: یزد با آثار بسیار ارزشمند و پویا آمیخته با انساندوستی، نگینی برای جامعه بشریت در جهان است. مجموعه بادگیرها، آب انبارها و قنات های چند هزار ساله از جمله سه هزار ساله زارچ به عنوان طولانی ترین قنات دنیا از ارزشمندترین میراث های این شهر است.
سرکنسول ایران اظهار کرد: زمینه های فراوانی برای همکاری های بیشتر بین مناطق مختلف ایران و تاتارستان از جمله یزد در این زمینه و عرصه های مشابه وجود دارد و در آینده ای نزدیک روابط فراگیر شکل خواهد گرفت.
شهر یزد ۱۸ تیر پس از 9 سال پیگیری به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی دنیا و نخستین شهر ایرانی در چهل و یکمین اجلاس کمیته میرات جهانی یونسکو به ثبت رسید.
سازمان میراث جهانی شهرها، در برگیرنده مجموعه ای از شهرهای برتر جهان از کشورها در قاره های مختلف از جمله روسیه، ترکیه، کانادا و مصر است.
از ایران پیشتر شهر بم به عضویت این سازمان بین المللی درآمده بود و همچنین قرار است اجلاس آتی آن بهار 1397 در شهر تبریز برگزار شود.
سعیداف رئیس دبیرخانه اورآسیای سازمان میراث شهرهای جهان، همچنین از محمد عظیم زاده شهردار یزد برای شرکت در چهارمین اجلاس بین الملللی میراث شهرهای جهان در تبریز دعوت کرد.
اروپام 1516 ** انتشار دهنده: هادی مولوی نیا

انتهای پیام /* 

یزد فرهنگ ایرانی، میراث جهانی

دوشنبه 2 مرداد 1396 - 14:00:20 | کد مطلب: 377157

یزد فرهنگ ایرانی، میراث جهانی

زندگی > مهارت‌ها - همشهری دو - مریم مرتضوی:
بعد از گذشت ۹ سال از زمانی که پرونده شهر تاریخی یزد در فهرست میراث موقت جهانی قرار گرفت، هجدهم تیرماه، خبر خوشایندی در فضای رسانه‌ای دنیا منتشر شد که نه تنها به کام ساکنان و مردم مهمان‌دوست شهر یزد و ایرانی‌ها خوش آمد بلکه افرادی را که شوق آشنایی با فرهنگ‌های اصیل و جاذبه‌های دیدنی را هم دارند خوشحال کرد؛ «شهر تاریخی یزد به‌عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی جهان در چهل و یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.»

 چهل و یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر کراکف لهستان در یازدهم تیرماه در حالی برگزار شد که هیأت اعزامی کشورمان در این اجلاس با دستی پر از گزارش‌های فرهنگی برای معرفی آثار تاریخی شهر یزد راهی اجلاس شده بودند. برای اینکه بدانیم در اجلاس جهانی یونسکو چه خبر بوده، با محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور و رئیس هیأت اعزامی کشورمان به چهل ‌و ‌یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو گفت‌وگو کرده‌ایم. همچنین دکتر علی وکیلیان، استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و تاریخی اطلاعات مهمی درباره شهر یزد در اختیار ما گذاشته است.

• 9 سال انتظار برای ثبت جهانی

9 سال زمان کمی نیست، برای ثبت تاریخی شهری که نه تنها آثار باستانی فاخر و با ارزشی را در خودش جای داده بلکه دارای فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی است که می‌تواند برای مردم دنیا درس‌هایی مهم و به‌یادماندنی به‌همراه داشته باشد. پس طبیعی است که این پرسش به ذهن هر کدام از ما خطور کند که چرا ثبت این شهر تاریخی این اندازه زمان برده است. دکتر وکیلیان که پژوهشگر فرهنگی و تاریخی است در این باره اینطور توضیح می‌دهد: «یونسکو برای ردکردن این پرونده در طول 9سال، 3 ایراد را وارد می‌دانست که موجب شده بود ثبت این شهر به تعویق بیفتد. البته این ایرادها به سال‌های گذشته و ساخت‌‌وسازهای غیراصولی در یزد مربوط بود. این ایرادها معضلی جدی برای ثبت جهانی‌شدن این شهر شده بود که باعث نگرانی‌هایی هم شده بود و در عین حال نشان می‌داد که یزد نیازمند برنامه‌ریزی‌های گسترده، مدیریت توانمند و هدفمند، رعایت اصول معماری و ساخت‌وسازهای اصولی و تجدید نظر در ضوابط نظام مهندسی به‌کار‌رفته در سطح شهر است. همه اینها می‌تواند یزد را به‌عنوان شهری بی‌نظیر در سطح جهان معرفی کند که دارای تاریخی پربار و فرهنگی اصیل است و بناهای کم نظیر این شهر نشان‌دهنده قدمت و اصالت آن است».

• یزد در اجلاس جهانی یونسکو

رئیس هیأت اعزامی کشورمان به کراکف لهستان که مرکز برگزاری چهل و یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو است، محمدحسن طالبیان بوده که اطلاعات خوبی درباره روند ثبت یزد در این اجلاس و ویژگی‌های مهم این شهر مطرح می‌کند. طالبیان می‌گوید: «در این اجلاس ۷۰۰هکتار حریم یزد و ۲۰۰هکتار منطقه پیشنهاد‌شده این شهر به ثبت جهانی رسیده است». او از برخی از آثار باستانی در یزد یاد می‌کند و ادامه می‌دهد: «در محدوده جهانی شهر یزد در حدود 3هزار بادگیر وجود دارد که برای آن پروژه‌ای درنظر گرفته شده است تا به آنها سامان داده شود.

همچنین از سوی مردم یزد در حدود 70 درخواست پلاک ثبت داده شده که مربوط به اماکنی است که پلاک ثبتی ندارند. این اتفاق به‌دلیل قدمت این بناها و یا دورماندن از شهر یزد است. اما از آنجا که بناها جزو محدوده شهری هستند با داشتن پلاک ثبتی دارای ارزش خواهند شد. در حال حاضر نیز حدود 160بنای تاریخی در این شهر به‌صورت مشارکتی از سوی نهادها و مردم تعمیر شده‌اند».

معاون میراث فرهنگی کشورمان توضیحات خوبی هم درباره آثار باستانی به‌ثبت رسیده در اجلاس یونسکو ارائه می‌دهد و می‌گوید: «آنچه که برای میراث جهانی اهمیت دارد آن است که اثر معرفی‌شده بهترین نماینده در نوع خودش باشد. به همین دلیل است که آثار تاریخی شهر یزد را می‌توانیم بهترین آثار بدانیم. در مجموع حدود 37 هزار قنات زنده که قابل برداشت آب هستند، در سطح کشور وجود دارد اما در این میان موفق شده‌ایم که تعداد 11 قنات را که اهمیت بیشتری داشته‌اند، به ثبت جهانی برسانیم». البته باید یادآوری کرد که ثبت جهانی شهر یزد که 9سال زمان برد، کار آسانی نبود. آنطور که طالبیان توضیح می‌دهد: «موضوع مدیریتی در شهر یزد بسیار اهمیت دارد چرا که این شهر ضمن اینکه دارای آثار باستانی است، قدمت زیادی دارد. در این موضوع طرحی را تأیید و امضا کرده‌ایم که مورد توافق همه باشد. همچنین باید یادآوری کنم که برای ثبت جهانی یزد تنها با مشکلات پرونده‌ای سر و کار نداشته‌ایم بلکه بسیاری از اشکالات در حوزه ساماندهی شهر بوده که با کمک مسئولان و مردم مرتفع شده‌اند. به‌عنوان مثال کف‌سازی‌ کوچه‌ها انجام شد و یا جزئیات ساماندهی آنها صورت گرفت. همچنین عوامل مخدوش‌کننده منظری اصلاح شده است».

• ویژگی‌هایی که یزد را متمایز کرد

شهر یزد نسبت به سایر شهرها ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارد که آن را نه تنها در سطح کشورمان متمایز کرده بلکه در سطح جهان به شهری بی‌رقیب و بی‌نظیر تبدیل کرده است. همین خصوصیات بوده که موجب‌شده این شهر در اجلاس جهانی یونسکو به‌عنوان شهری با تاریخ و فرهنگ اصیل به ثبت برسد. وکیلیان درباره خصوصیات این شهر توضیح می‌دهد: «یکی از ویژگی‌های مهم یزد این است که هیچ بنا و ساختمان بلندمرتبه‌ای در آن وجود ندارد. و این دقیقا چیزی است که امروزه نه تنها در شهرهای بزرگ و پرجمعیت دیده می‌شود بلکه به شهرهای کوچک‌تر هم سرایت کرده است. به همین دلیل است که یزد از این لحاظ وضعیت و شرایط بهتری نسبت به سایر شهرها دارد و به‌عبارتی خط آسمان شهر حفظ شده است. هر کسی در هر نقطه از شهر که باشد می‌تواند گستردگی آسمان را ببیند و از زیبایی‌های آن لذت ببرد؛ محدودیتی که در شهرهای بسیاری وجود دارد و عرصه تماشای آسمان را برای مردم تنگ کرده است».

وجود آثار تاریخی فراوان نیز از دیگر خصوصیات شهر یزد است. معاون میراث فرهنگی کشور در این باره می‌گوید: «آثار تاریخی در یزد مربوط به سال‌ها قبل است؛ آثاری تاریخی که تعدادی از آنها به قرن‌های اولیه اسلام برمی‌گردد و نشان از مسلمان‌شدن مردم دارد. خط سیر تاریخی آثار باستانی از همان سال‌های اولیه اسلامی تا دوران قاجار و سپس پهلوی ادامه دارد که بسیار باارزش هستند. در محدوده‌ای که درنظر گرفته‌شده، آثار تاریخی مربوط به تمام دوره‌ها وجود دارد و مهم‌ترین محله‌هایی که این دوره‌ها را در خود جای داده‌اند در طرح جهانی معرفی شده‌اند. به‌عنوان مثال محله زرتشتی‌ها در یزد نمادی از همزیستی ادیان است».

• برنامه‌هایی برای آینده

ثبت شهر یزد در مجمع جهانی یونسکو باعث شده تا مدیریت این شهر برنامه‌هایی هم برای آینده داشته باشد. به‌عنوان مثال دیگر نباید در این شهر ساختمان بتنی و فلزی ساخته شود زیرا چنین کاری با باستانی‌شدن سازگاری ندارد و آن را به شهری مدرن تبدیل می‌کند.

طالبیان که نماینده کشورمان در چهل و یکمین اجلاس جهانی یونسکو است، در این باره توضیح می‌دهد: «طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده هر کسی بخواهد در این شهر بنایی بسازد باید بداند که در آینده فقط ساختمان‌های گلی با دانش سنتی و استاندارد مناسب در این شهر بنا می‌شوند چون ساختن خانه‌های خشتی از لحاظ نظام‌مهندسی مورد پذیرش نیست و در عین حال ساختمان‌های بتنی و فلزی هم نباید در سطح شهر و محدوده آن ساخته شوند. وزارت راه و هیأت‌های علمی در یزد و مدیران محلی را در جریان اطلاعات اینچنینی قرار داده‌ایم و همچنین مرکز تحقیقات مسکن از این برنامه‌ها مطلع شده است تا همگی به سمت ارائه یک دستورالعمل درباره ساخت و سازها حرکت کنیم».

محله زرتشتیان هم که از جمله نکات برجسته و مورد تأیید یونسکو بوده، برنامه‌هایی برای حال و آینده دارد: «بعضی از مکان‌هایی که در این محله ساخته شده به خانه سالمندان و یا مهد کودک تغییر کاربری داده‌اند. این محل‌ها برای آینده نیازمند امکاناتی هستند که باید تأمین شود. همچنین در سازمان جهانی یونسکو تأکید کرده‌ایم که بافت محلی این منطقه اهمیت زیادی دارد و نباید عرصه آن کم شود. در عین حال باید در برنامه‌ریزی‌‌های آینده درنظر داشت که این محله مهم‌ترین اجتماع زرتشتیان در سطح جهان شناخته شده است و هر فعالیتی در آن باید با درنظر داشتن این نکته انجام شود».

• اوضاع یزد بهتر می‌شود

«قرار نیست وقتی بنایی ثبت جهانی می‌شود در بهترین وضعیت ممکن باشد.» طالبیان با گفتن این نکته مهم ادامه می‌دهد: «آنچه که مهم است این است که با ثبت جهانی هر بنا یا منطقه و شهری، اوضاع آن به مرور بهتر از قبل خواهد شد زیرا نه‌تنها مورد تخریب و آزار قرار نمی‌گیرد بلکه رسیدگی‌های بهتر و بیشتری نسبت به آن خواهد شد». شهر یزد هم از این قاعده مستثنا نیست و قرار است با برنامه‌ریزی‌های دقیق و اثرگذار، اوضاع شهری آن به مرور بهتر و بهتر شود.

معاون میراث فرهنگی کشور در این مورد از سازه‌های آبی شوشتر مثال می‌زند و می‌گوید: «اگر این سازه‌های آبی ثبت جهانی نمی‌شدند حتما شرایط آن به‌مرور زمان بد و بدتر می‌شد. اما امروزه می‌بینیم که هنوز هم حتی یک ساختمان بلندمرتبه در محدوده آن ساخته نشده و این اتفاق نشان‌دهنده بهترشدن اوضاع و رسیدگی به این سازه‌های آبی است. در مورد یزد هم چنین اتفاقی خواهد افتاد و با همکاری مردم و تلاش مدیران امیدواریم شاهد پیشرفت و بهترشدن شرایط شهر باشیم.»

• 9 سال انتظار برای ثبت جهانی

9 سال زمان کمی نیست، برای ثبت تاریخی شهری که نه تنها آثار باستانی فاخر و با ارزشی را در خودش جای داده بلکه دارای فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی است که می‌تواند برای مردم دنیا درس‌هایی مهم و به‌یادماندنی به‌همراه داشته باشد. پس طبیعی است که این پرسش به ذهن هر کدام از ما خطور کند که چرا ثبت این شهر تاریخی این اندازه زمان برده است. دکتر وکیلیان که پژوهشگر فرهنگی و تاریخی است در این باره اینطور توضیح می‌دهد: «یونسکو برای ردکردن این پرونده در طول 9سال، 3 ایراد را وارد می‌دانست که موجب شده بود ثبت این شهر به تعویق بیفتد. البته این ایرادها به سال‌های گذشته و ساخت‌‌وسازهای غیراصولی در یزد مربوط بود. این ایرادها معضلی جدی برای ثبت جهانی‌شدن این شهر شده بود که باعث نگرانی‌هایی هم شده بود و در عین حال نشان می‌داد که یزد نیازمند برنامه‌ریزی‌های گسترده، مدیریت توانمند و هدفمند، رعایت اصول معماری و ساخت‌وسازهای اصولی و تجدید نظر در ضوابط نظام مهندسی به‌کار‌رفته در سطح شهر است. همه اینها می‌تواند یزد را به‌عنوان شهری بی‌نظیر در سطح جهان معرفی کند که دارای تاریخی پربار و فرهنگی اصیل است و بناهای کم نظیر این شهر نشان‌دهنده قدمت و اصالت آن است».

• یزد در اجلاس جهانی یونسکو

رئیس هیأت اعزامی کشورمان به کراکف لهستان که مرکز برگزاری چهل و یکمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو است، محمدحسن طالبیان بوده که اطلاعات خوبی درباره روند ثبت یزد در این اجلاس و ویژگی‌های مهم این شهر مطرح می‌کند. طالبیان می‌گوید: «در این اجلاس ۷۰۰هکتار حریم یزد و ۲۰۰هکتار منطقه پیشنهاد‌شده این شهر به ثبت جهانی رسیده است». او از برخی از آثار باستانی در یزد یاد می‌کند و ادامه می‌دهد: «در محدوده جهانی شهر یزد در حدود 3هزار بادگیر وجود دارد که برای آن پروژه‌ای درنظر گرفته شده است تا به آنها سامان داده شود.

همچنین از سوی مردم یزد در حدود 70 درخواست پلاک ثبت داده شده که مربوط به اماکنی است که پلاک ثبتی ندارند. این اتفاق به‌دلیل قدمت این بناها و یا دورماندن از شهر یزد است. اما از آنجا که بناها جزو محدوده شهری هستند با داشتن پلاک ثبتی دارای ارزش خواهند شد. در حال حاضر نیز حدود 160بنای تاریخی در این شهر به‌صورت مشارکتی از سوی نهادها و مردم تعمیر شده‌اند».

معاون میراث فرهنگی کشورمان توضیحات خوبی هم درباره آثار باستانی به‌ثبت رسیده در اجلاس یونسکو ارائه می‌دهد و می‌گوید: «آنچه که برای میراث جهانی اهمیت دارد آن است که اثر معرفی‌شده بهترین نماینده در نوع خودش باشد. به همین دلیل است که آثار تاریخی شهر یزد را می‌توانیم بهترین آثار بدانیم. در مجموع حدود 37 هزار قنات زنده که قابل برداشت آب هستند، در سطح کشور وجود دارد اما در این میان موفق شده‌ایم که تعداد 11 قنات را که اهمیت بیشتری داشته‌اند، به ثبت جهانی برسانیم». البته باید یادآوری کرد که ثبت جهانی شهر یزد که 9سال زمان برد، کار آسانی نبود. آنطور که طالبیان توضیح می‌دهد: «موضوع مدیریتی در شهر یزد بسیار اهمیت دارد چرا که این شهر ضمن اینکه دارای آثار باستانی است، قدمت زیادی دارد. در این موضوع طرحی را تأیید و امضا کرده‌ایم که مورد توافق همه باشد. همچنین باید یادآوری کنم که برای ثبت جهانی یزد تنها با مشکلات پرونده‌ای سر و کار نداشته‌ایم بلکه بسیاری از اشکالات در حوزه ساماندهی شهر بوده که با کمک مسئولان و مردم مرتفع شده‌اند. به‌عنوان مثال کف‌سازی‌ کوچه‌ها انجام شد و یا جزئیات ساماندهی آنها صورت گرفت. همچنین عوامل مخدوش‌کننده منظری اصلاح شده است».

• ویژگی‌هایی که یزد را متمایز کرد

شهر یزد نسبت به سایر شهرها ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارد که آن را نه تنها در سطح کشورمان متمایز کرده بلکه در سطح جهان به شهری بی‌رقیب و بی‌نظیر تبدیل کرده است. همین خصوصیات بوده که موجب‌شده این شهر در اجلاس جهانی یونسکو به‌عنوان شهری با تاریخ و فرهنگ اصیل به ثبت برسد. وکیلیان درباره خصوصیات این شهر توضیح می‌دهد: «یکی از ویژگی‌های مهم یزد این است که هیچ بنا و ساختمان بلندمرتبه‌ای در آن وجود ندارد. و این دقیقا چیزی است که امروزه نه تنها در شهرهای بزرگ و پرجمعیت دیده می‌شود بلکه به شهرهای کوچک‌تر هم سرایت کرده است. به همین دلیل است که یزد از این لحاظ وضعیت و شرایط بهتری نسبت به سایر شهرها دارد و به‌عبارتی خط آسمان شهر حفظ شده است. هر کسی در هر نقطه از شهر که باشد می‌تواند گستردگی آسمان را ببیند و از زیبایی‌های آن لذت ببرد؛ محدودیتی که در شهرهای بسیاری وجود دارد و عرصه تماشای آسمان را برای مردم تنگ کرده است».

وجود آثار تاریخی فراوان نیز از دیگر خصوصیات شهر یزد است. معاون میراث فرهنگی کشور در این باره می‌گوید: «آثار تاریخی در یزد مربوط به سال‌ها قبل است؛ آثاری تاریخی که تعدادی از آنها به قرن‌های اولیه اسلام برمی‌گردد و نشان از مسلمان‌شدن مردم دارد. خط سیر تاریخی آثار باستانی از همان سال‌های اولیه اسلامی تا دوران قاجار و سپس پهلوی ادامه دارد که بسیار باارزش هستند. در محدوده‌ای که درنظر گرفته‌شده، آثار تاریخی مربوط به تمام دوره‌ها وجود دارد و مهم‌ترین محله‌هایی که این دوره‌ها را در خود جای داده‌اند در طرح جهانی معرفی شده‌اند. به‌عنوان مثال محله زرتشتی‌ها در یزد نمادی از همزیستی ادیان است».

• برنامه‌هایی برای آینده

ثبت شهر یزد در مجمع جهانی یونسکو باعث شده تا مدیریت این شهر برنامه‌هایی هم برای آینده داشته باشد. به‌عنوان مثال دیگر نباید در این شهر ساختمان بتنی و فلزی ساخته شود زیرا چنین کاری با باستانی‌شدن سازگاری ندارد و آن را به شهری مدرن تبدیل می‌کند.

طالبیان که نماینده کشورمان در چهل و یکمین اجلاس جهانی یونسکو است، در این باره توضیح می‌دهد: «طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده هر کسی بخواهد در این شهر بنایی بسازد باید بداند که در آینده فقط ساختمان‌های گلی با دانش سنتی و استاندارد مناسب در این شهر بنا می‌شوند چون ساختن خانه‌های خشتی از لحاظ نظام‌مهندسی مورد پذیرش نیست و در عین حال ساختمان‌های بتنی و فلزی هم نباید در سطح شهر و محدوده آن ساخته شوند. وزارت راه و هیأت‌های علمی در یزد و مدیران محلی را در جریان اطلاعات اینچنینی قرار داده‌ایم و همچنین مرکز تحقیقات مسکن از این برنامه‌ها مطلع شده است تا همگی به سمت ارائه یک دستورالعمل درباره ساخت و سازها حرکت کنیم».

محله زرتشتیان هم که از جمله نکات برجسته و مورد تأیید یونسکو بوده، برنامه‌هایی برای حال و آینده دارد: «بعضی از مکان‌هایی که در این محله ساخته شده به خانه سالمندان و یا مهد کودک تغییر کاربری داده‌اند. این محل‌ها برای آینده نیازمند امکاناتی هستند که باید تأمین شود. همچنین در سازمان جهانی یونسکو تأکید کرده‌ایم که بافت محلی این منطقه اهمیت زیادی دارد و نباید عرصه آن کم شود. در عین حال باید در برنامه‌ریزی‌‌های آینده درنظر داشت که این محله مهم‌ترین اجتماع زرتشتیان در سطح جهان شناخته شده است و هر فعالیتی در آن باید با درنظر داشتن این نکته انجام شود».

• اوضاع یزد بهتر می‌شود

«قرار نیست وقتی بنایی ثبت جهانی می‌شود در بهترین وضعیت ممکن باشد.» طالبیان با گفتن این نکته مهم ادامه می‌دهد: «آنچه که مهم است این است که با ثبت جهانی هر بنا یا منطقه و شهری، اوضاع آن به مرور بهتر از قبل خواهد شد زیرا نه‌تنها مورد تخریب و آزار قرار نمی‌گیرد بلکه رسیدگی‌های بهتر و بیشتری نسبت به آن خواهد شد». شهر یزد هم از این قاعده مستثنا نیست و قرار است با برنامه‌ریزی‌های دقیق و اثرگذار، اوضاع شهری آن به مرور بهتر و بهتر شود.

معاون میراث فرهنگی کشور در این مورد از سازه‌های آبی شوشتر مثال می‌زند و می‌گوید: «اگر این سازه‌های آبی ثبت جهانی نمی‌شدند حتما شرایط آن به‌مرور زمان بد و بدتر می‌شد. اما امروزه می‌بینیم که هنوز هم حتی یک ساختمان بلندمرتبه در محدوده آن ساخته نشده و این اتفاق نشان‌دهنده بهترشدن اوضاع و رسیدگی به این سازه‌های آبی است. در مورد یزد هم چنین اتفاقی خواهد افتاد و با همکاری مردم و تلاش مدیران امیدواریم شاهد پیشرفت و بهترشدن شرایط شهر باشیم.»

• آثار تاریخی یزد در فهرست یونسکو

همزمان با اینکه شهر یزد به‌عنوان نخستین شهر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت، برخی از آثار تاریخی این شهر نیز ثبت شدند. از جمله:

قنات زارچ

امسال در مجموع 11قنات در کشورمان در یونسکو ثبت شدند. بی‌بدیل‌بودن این قنات‌ها شامل فناوری‌های مرتبط با احداث آنها با درنظرگرفتن ویژگی‌های منحصر به فردشان، مانند عمیق‌ترین، طولانی‌ترین یا قدیمی‌ترین قنات ایران بوده است. این ۱۱ قنات شامل: قنات قصبه ‌گناباد، قنات‌ بلده فردوس، قنات‌های حسن‌آباد مهریز و زارچ یزد، قنات ابراهیم‌آباد اراک، قنات مزدآباد میمه و قنات وزوان در بخش میمه اصفهان، قنات دوطبقه اردستان، قنات جوپار، قنات اکبرآباد و قنات قاسم‌آباد بروات در کرمان است. در این میان، جالب است بدانیم که قنات زارچ در استان یزد طولانی‌ترین قنات در جهان است که 100 کیلومتر طول دارد. به گفته دکتر وکیلیان، طبق آثار تاریخی، این قنات در حدود سال 1300میلادی یعنی حدود 700سال قبل بهره‌‌برداری شده است. مدتی بعد در حریم این قنات مسجد جامع تاریخی شهر یزد هم بنا شد و چند میله چاه این قنات در محدوده این مسجد قرار گرفت تا علاوه بر پرکردن آب انبار وسیع زیر مسجد، نمازگزاران بتوانند از طریق پایاب برای وضوگرفتن از آب قنات استفاده کنند که هنوز هم قابل استفاده است.

باغ پهلوان‌پور

باغ پهلوان‌پور نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. تاریخ این باغ به دوران قاجار برمی‌گردد و طبق گفته‌های کارشناس تاریخ و فرهنگ، متعلق به یکی از تاجران یزدی به نام علی پهلوان‌پور بوده است. باغ از بناهای مهم فرهنگی تاریخی کشور ما محسوب می‌شود که هنر، معماری و طبیعت را یکجا به مخاطب عرضه می‌کند. مساحت باغ حدود 5 هکتار است که یک مجموعه ورودی، ساختمان شربت‌خانه یا کوشک در مرکز، برج گلین در جنوب شرقی، زمستان‌خانه در بخش غربی، اصطبل، انبار و کارگاه‌های قالیبافی و ریسندگی در بخش جنوبی آن تعبیه شده است. بنای کوشک هم در دوره قاجار ساخته شده و در 5/2طبقه طراحی شده که معماری زیبای ایرانی را در طبیعت باغ به نمایش گذاشته است.

باغ دولت‌آباد چهارمنار

باغ دولت‌آباد چهارمنار هم یکی دیگر از آثار باستانی ایرانی ثبت‌شده در میراث جهانی توسط یونسکو است. این باغ یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های شهر یزد و مربوط به اواخر دوره افشاریه است که هم‌ردیف باغ فین در کاشان و باغ شاهزاده ماهان در کرمان محسوب می‌شود. سال 1160هجری قمری، محمدتقی‌خان بافقی مشهور به خان بزرگ، این باغ را احداث کرده است. البته آنطور که در تاریخ آمده او ابتدا قناتی به طول 65کیلومتر حفر کرد و به این طریق آب را به محل فعلی باغ رساند و بعد از آن، مجموعه حکومتی خودش را که دارالحکومه نامیده می‌شد، بنا کرد. مساحت باغ حدود 70هزار مترمربع و شامل ساختمان‌ها، آب‌نماها و حوض‌های بسیار است. درختان انار و انگور هم در باغ به وفور دیده می‌شود.

قنات حسن‌آباد

قدمت این قنات به 700سال قبل و دوره میانی اسلامی برمی‌گردد و در مهریز یزد در باغ پهلوان‌پور قرار دارد. آسیاب تاریخی میرزا نصرالله هم کنار آب همین قنات ایجاد شده است. حوزه آبریز ارتفاعات شیرکوه و سرریز چشمه غربال‌بیز است. آبدهی قنات براساس میزان بارندگی سالانه در شیرکوه است و در فصل بهار و سال‌های ترسالی به ۲۰۰ لیتر در ثانیه می‌رسد. در فصل تابستان و پاییز نیز آبدهی قنات کاهش می‌یابد و به ۱۱۰ لیتر در ثانیه می‌رسد. قنات حسن‌آباد یزد دارای 5 شاخه پیشکار اصلی، پیشکارکوهی، شق قنات، کوه سرخی و شاه‌نشینی است.این قنات علاوه بر میزان آبدهی نسبتا مناسب و بالا، دارای عمق‌کم در کانال آبرسان مهریز تا یزد است.

الزام ضوابط خاص طرحهای عمرانی در بافت تاریخی یزد

دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران گفت: برای حفظ بافت با ارزش تاریخی یزد و انجام تعهدات به میراث کمیته جهانی، باید الزامات خاصی در بافت تاریخی لحاظ می‌شود.

پیروز حناچی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: تلاش‌های زیادی برای ثبت تاریخی شهر یزد در جهان صورت گرفت و برای اولین بار در ایران یک شهر به ثبت جهانی رسید.
وی افزود: شهر یزد به متعلق به مردم ایران است و باید به تعهداتی که در کمیته میراث جهانی پایبند باشیم.
حناچی با اشاره به ارزش‌های شهر تاریخی یزد گفت: ارزش‌های یزد باید بطور کامل در طرحهای عمرانی ما هدف گذاری و به عنوان بخشی از ضوابط طرح جامع تلقی شود.
وی تاکید کرد: امروز در جسه شورای عالی شهرسازی درباره نحوه برخورد با آئین نامه تبادل نظر شد تا ضامن حفاظت از ارزش‌های فرهنگی و تاریخی شهر یزد باشیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: آثار زیادی از زمان ایلخانی در شهر یزد وجود دارد که تلاش می‌کنیم به عنوان ارزش‌های بی بدیل و یگانه حفظ کنیم.
حناچی افزود: مساحت منظقه مرکزی ۲۰۰ تا ۲۵۰ هکتار پیش بینی شده که ضوابط خاصی دارد، اما در محدوده بزرگتر ضوابطی مانند منطقه مرکزی نیست، اما از ضوابط خاصی باید پیروی کند.
وی ادامه داد: امروز در شورای عالی شهرسازی از کسانی که نقش کلیدی در ثبت جهانی شهر یزد داشتند تقدیر شد.

وجود بیش از ۷ هزار هکتار بافت ناکارآمد در یزد

مدیرکل اداره راه و شهرسازی یزد اعلام کرد:

وجود بیش از ۷ هزار هکتار بافت ناکارآمد در یزد/ ایجاد شبکه‌های همکاری جهت ارتقای کیفیت زندگی در محلات هدف/ ضرورت تهیه طرح بازآفرینی بافت تاریخی شهرهای یزد و میبد

دوشنبه ۲ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۰:۴۴- استان‌ها
ن 

مدیرکل اداره راه و شهرسازی یزد با تأکید بر تهیه طرح بازآفرینی بافت تاریخی شهرهای یزد و میبد بیان کرد: این طرح که باید با اولویت ساماندهی مراکز محلات، مرمت خانه‌های با ارزش  و تدوین ضوابط و مقررات ویژه ساخت و ساز با تاکید بر معماری گلین و همچنین با مدیریت متمرکز راه و شهرسازی اجرا شود از اولویت‌های اصلی استان نیز محسوب می‌شود.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی محمدرضا نقصان محمدی مدیرکل اداره راه و شهرسازی یزد تعداد کل جمعیت این استان را یک میلیون و ۷۴ هزار و ۴۲۸ نفر اعلام کرد و گفت: نرخ رشد جمعیت در این استان ۳.۱۱ و میزان شهرنشینی در این منطقه ۸۲.۷ درصد اعلام شده است.

نقصان محمدی در ادامه پیرامون وضعیت محدوده‌ها و محلات هدف برنامه‌های بازآفرینی شهری بیان کرد: درحال حاضر ۷۳۰۹ هکتار بافت ناکارآمد در این استان وجود دارد که ۲۵.۷ درصد از مساحت کل استان را به خود اختصاص می‌دهد.

وی یزد، حمیدیا، شاهدیه، اردکان، میبد، ابرکوه، بافق، اشکذر، تفت و مهریز را شهرهای دارای بافت ناکارآمد در استان اعلام کرد و گفت: در این میان ۴۸۳۶ هکتار مربوط به مساحت بافت فرسوده، ۱۴۳۳ هکتار متعلق به بافت تاریخی مصوب و ۱۰۴۰ هکتار مرتبط با سکونتگاه‌های غیررسمی در استان است.

مدیرکل اداره راه و شهرسازی یزد جمعیت بافت هدف را ۲۷.۸۵ درصد نسبت به جمعیت کل استان اعلام کرد و افزود: فعال‌سازی ستادهای استانی و شهرستانی بازآفرینی، تهیه طرح‌های مطالعاتی بافت‌های ناکارآمد شهری استان، تهیه طرح‌های مطالعاتی ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی استان، ایجاد شبکه‌های همکاری و تبادل تفاهم‌نامه‌های همکاری مشترک در سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های ناکارآمد شهری(۱۰ مورد)، برگزاری اقدامات اموزشی- ترویجی و نشست‌های تخصصی(۱۱مورد) و ظرفیت‌سازی از طریق اعطای تسهیلات حمایتی و تجهیز منابع نمونه‌ای از اقدامات صورت گرفته استان در راستای برنامه‌های بازآفرینی به شمار می‌رود.

نقصان محمدی در ادامه سخنان خود کمک به اجرای بهسازی بافت هدف بازآفرینی شهری کمک به اجرای بهسازی بافت هدف بازآفرینی شهری از طریق تملک املاک واقع در طرح  را نمونه دیگری از این اقدامات عنوان کرد و افزود: توافق با شهرداری‌ها در خرید و واگذاری ۸۰۰۰ مترمربع به ارزش ۱۵۰ میلیارد ریال مهم‌ترین اقدام در این بخش محسوب می‌شود.

این مقام مسئول همچنین درباره فعالیت‌های مربوط به مرمت بناهای تاریخی در این استان نیز بیان کرد: طی این مدت تعداد ۴ بنای تاریخی ارزشمند در سطح استان شناسایی و با هماری اداره‌کل راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی بازسازی و احیا شده است.

وی در ادامه اقدامات صورت گرفته در حوزه طراحی شهری، اقدامات اجرایی توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی، تجهیز منابع و احیا و بهسازی بافت‌های هدف بازآفرینی را موارد انجام شده دیگری از سوی این اداره‌کل در استان اعلام کرد و افزود: تاکنون فعالیت‌های چشمگیری از سوی سایر دستگاه‌های خدمات‌رسان در راستای برنامه‌های بازآفرینی انجام گرفته که ساماندهی میدان امیرچخماق، اجرای پیاده‌راه مسجد جامع، اجرای پیاده راه و بدنه‌سازی خیابان قم واجرای جدولگذاری، زیر سازی و آسفالت شبکه معابر محلات هدف سکونتگاههای غیر رسمی از سوی شهرداری، مرمت ابنیه ارزشمند تاریخی توسط میراث فرهنگی و تولید ۱۸۰ ساعت برنامه‌های نرم افزاری توسط صدا و سیما  به ارزش  ۹۵۲ میلیون ریال از جمله این موارد به شمار می‌روند.

نقصان محمدی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر تهیه طرح بازآفرینی بافت تاریخی شهرهای یزد و میبد بیان کرد: این طرح که باید با اولویت ساماندهی مراکز محلات و مرمت خانه‌های با ارزش  و تدوین ضوابط و مقررات ویژه ساخت و ساز با تاکید بر معماری گلین با مدیریت متمرکز راه و شهرسازی ، میراث فرهنگی ، شهرداری و با حمایت سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت راه و شهرسازی اجرا شود از اولویت‌های اصلی استان نیز محسوب می‌شود.

مدیرکل اداره راه و شهرسازی یزد همچنین اضافه کرد: تهیه طرح بازنگری محدوده بافت‌های ناکارآمد استان، تهیه طرح ویژه روستاهای محروم وآسیب پذیر در حریم شهرهای مراکز شهرستان، تعیین ردیف اعتباری مستقل برای احیای بافت تاریخی یزد، تأمین اعتبار لازم بمنظور  اجرای ۱۳ طرح مصوب تفکیک آب فضای سبز شهرها از آب شرب، اعطای تسهیلات حمایتی در راستای مرمت واحد های مسکونی ارزشمند تاریخی و تخصیص وام‌های خود اشتغالی به منظور راه‌اندازی کسب و کارهای خرد در محلات هدف بازآفرینی از مهمترین پیشنهادات و نیازهای استان در این بخش محسوب می‌شود./

برچسب‌ها:

• اداره کل راه و شهرسازی استان یزد
• بافت تاریخی
• بافت فرسوده
• ستاد ملی بازآفرینی

• دوشنبه / ۲ مرداد ۱۳۹۶ / ۰۲:۳۵
•  دسته‌بندی: گردشگری و میراث
•  کد خبر: 96050200769
•  خبرنگار : 71191
• چاپ

دو روایت از آنچه بر سرِ "شهر قلعه‌ها" آمده + فیلم

همه‌چیز از سال ۸۴ و تصویب طرح احداث خیابان در نزدیکی کوشک عزت‌آباد آغاز شد، تا این که پس از ۱۲ سال بالاخره درخواست برای لغو این طرح در حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد ابرکوه در استان یزد ارائه شد، هرچند قدم‌های بزرگی برای احداث جاده و کشیدن لوله فاضلاب در حریم بنا برداشته شده‌، به گونه‌ای که شاید بتوان گفت «عزت را از ابرکوه گرفتند»

به گزارش ایسنا، شهر تاریخی ابرکوه یا به زبان محلی ابرقو، در مسیر جاده ابریشم را یکی از کهن‌ترین شهرستان‌های استان یزد می‌دانند که آثار تاریخی دوره‌ی اسلامی از ساسانی تا چند دوره‌ی تاریخی نزدیک‌تر یعنی پهلوی را در خود جای داده، اما از دو - سه سال گذشته تیزیِ لودر برخی طرح‌های عمرانی بی‌ضابطه روی یکی از محوطه‌های تاریخی چندهکتاری در ورودی این شهرستان چنگ زده و در نخستین قدم میان دو بنای تاریخی کوشک و قلعه تاریخی عزت‌آباد فاصله انداخته و علاوه بر آن‌ها مدیریت شهری، لوله‌کشی فاضلاب شهری را نخست از میان این محوطه‌ی بدون ساکن و بی‌آب و علف آغاز کرده است!

تعمدا به کوشک و قلعه عزت‌آباد ابرکوه توجه نکردند

محمد فلاح‌زاده، دوستدار میراث‌فرهنگی و بومی شهرستان ابرکوه در استان یزد درباره‌ی وضعیت کنونی این محوطه‌ی تاریخی به خبرنگار ایسنا توضیح می‌دهد.

او نخست به ثبت ملی کوشک عزت‌آباد در سال ۸۶ و قلعه تاریخی آن در سال ۹۴ اشاره می‌کند و می‌گوید: بافت تاریخی شهرستان ابرکوه نه توسط مسئولان استانی یزد و شهرستان ابرکوه، بلکه با همت مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در کشور مرداد سال ۹۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

وی کوشک عزت‌آباد شامل کوشک و باغ‌های اطراف آن و یک قلعه را محوطه‌ای تاریخی می‌داند که در صورت توجه به آن، پتانسیل تبدیل به مکانی مانند باغ جهانی دولت‌آباد یزد را دارد و می‌گوید: با توجه به همه هشدارها، درخواست‌ها و نامه‌نگاری‌های دوستداران میراث فرهنگی نسبت به وضعیت نامناسب این بنای تاریخی به نظر می‌رسد این کار - جلوگیری از ساخت‌وساز و هر اقدام خلاف ضوابط در این محدوده - تعمدا و شاید با انگیزه‌های مالی پیگیری نشده است.

او با اشاره به این‌که در فاصله ۱۰۰ متری کوشک عزت‌آباد جاده‌ی اصلی قرار دارد، ادامه می‌دهد: از چند سال گذشته افرادی زمین‌های اطراف کوشک را تصرف کرده‌اند و با طراحی نقشه شهرک برای آن، کار گودبرداری و نخستین قدم‌ها برای ایجاد شهرک که مشخص نیست استعلامِ میراث فرهنگی را دارد یا خیر در دست انجام دارند، از سوی دیگر طرح جاده‌ای برای این منطقه تهیه کرده‌اند که دقیقا از وسط کوشک می‌گذرد و حتی بخش‌هایی از این طرح را تا امروز اجرا کرده‌اند.

اجرای مانور در عرصه کوشک عزت‌آباد / ۱۳۹۴

این بومیِ شهرستان ابرکوه با بیان این‌که چهار سال گذشته این اقدامات با مخالفت مسئول میراث فرهنگی شهرستان ابرکوه مواجه و مدتی کارها متوقف شدند، اظهار می‌کند: به دنبال آن مخالفت برخی افراد با آتش زدن لاستیک‌های کهنه ماشین‌های سنگین در داخل کوشک و به دنبال آن به بهانه حضور ماشین آتش‌نشانی برای خاموش کردن آتش، بخشی از دیوار قلعه را  تخریب کردند که این اتفاق راه را برای تخریب کوشک باز کرد و در ادامه عملیات زیرسازی کوشک مانند لوله‌کشی فاضلاب برای ایجاد منطقه گردشگری نیز آغاز شد.

فلاح‌زاده‌با اشاره به نامه‌نگاری‌هایی که بارها در طول دست‌کم دو سال گذشته از سوی میراث فرهنگی استان یزد برای توقف این اقدامات انجام شده، بیان می‌کند: هر چند تا حدود دو سال گذشته جلوی اقدامات برای این کوشک گرفته شد، اما متأسفانه امروز جلوی کار در کوشک و قلعه عزت‌آباد گرفته نشده و روند ساخت‌وساز ادامه داشته است، حتی هر بار به بهانه یک اتفاق مانند برگزاری مانور یا آتش‌سوزی تخریب بخش‌هایی از این محوطه از سر گرفته می‌شود، به اندازه‌ای که تا امروز طرح ورودی خیابان را نیز تهیه کرده و نقطه‌بندی زمین‌ها نیز برای ایجاد شهرک در منطقه مشخص شده است.

وقتی دیدند طرح‌شان لو رفته، به فاضلاب شهری روی آوردند

وی ادامه می‌دهد: پس از آن یک نامه از سازمان میراث فرهنگی مبنی بر توقف کار رسید، شهرداری و شورای شهر نیز وارد این بحث شدند اما هیچ‌کس با میراث فرهنگی همکاری نکرد و از سوی دیگر زمانی که دیدند جاده‌کشی یک طرفه لو رفته است، به بهانه طرح فاضلاب شهری از زیر کوشک عزت‌آباد لوله‌کشی را رد کردند.

به گفته‌ او، این اقدامات در حالی انجام می‌شوند که در این محوطه هنوز هیچ بررسی مطالعاتی و کاوش باستان‌شناسی انجام نشده و در واقع اقدامات‌شان بدون مجوز از میراث فرهنگی انجام شد؛ از سوی دیگر با توجه به وجود یک خیابان در فاصله کمتر از ۱۰۰ متر در منطقه نیاز به ایجاد خیابان جدید نیست.

دوستداران میراث فرهنگی پیگیر همه تخلفات در مجموعه تاریخی «عزت‌آباد» هستند

فلاح‌زاده در ادامه با اشاره به نامه‌نگاری مختلف دوستداران میراث فرهنگی ابرکوه در حدود شش ماه گذشته به میراث فرهنگی استان و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌افزاید: دوستداران میراث فرهنگی قصد دارند تا زمان رسیدن به یک نتیجه مطلوب، به طور دائم از این قضیه شکایت کنند. تا امروز نیز مدیرکل دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی  و برخی دیگر از مسئولان استان در نامه‌های جداگانه به استان یزد دستور توقف پروژه را داده‌اند، اما گویا هنوز کار آن با آخرین توان انجام می‌شود.

او با بیان این‌که تنها بخشِ میراث فرهنگی که دوستداران میراث فرهنگی برای نجات کوشک عزت‌آباد توانستند به آن دسترسی پیدا کرده و جواب بگیرند دفتر ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بوده است، نه مسئولان استانی و شهرستانی، ادامه می‌دهد: از سوی این دفتر _اداره کل ثبت آثار تاریخی سازمان میراث‌فرهنگی _ مسئول عرصه و حریم سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای بررسی  وضعیت کوشک به ابرکوه فرستاده شد و او نیز در نامه‌ای به معاونت میراث  فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در همان روز یعنی کمتر از دو ماه پیش اعلام کرد که همچنان عملیات بدون مجوز میراث فرهنگی در این منطقه تاریخی در حال انجام است.

اجرای عملیات خیابان‌کشی در حریم کوشک عزت‌آباد ۱۳۹۶

دوستداران میراث فرهنگی ابرکوه قصد دارند تا زمان اعلام مشخص مقصران اصلی تجاوز  به عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌اباد شکایت‌های خود را پیگیری کنند

این دوستدار میراث فرهنگی شهرستان ابرکوه با بیان این‌که در آخرین اقدام و پس از اعلام نظر مسئول مشخص از سازمان میراث فرهنگی، معاونت میراث فرهنگی نیز هیچ جواب دیگری پس از آن اعلام نظر منتشر نکرده است، می‌گوید: حدود ۱۰۰ نفر از دوستداران میراث فرهنگی شهرستان ابرکوه از مسئولان میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی درخواست کرده‌اند تا همه کسانی که دست به این کار زده‌اند، محاکمه شوند.

گفتند نامه را از دفتر معاون رئیس جمهور پیگیری کنید

او حتی به پیگیری‌هایی که برای پاسخ نامه از دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری داشته، اشاره می‌کند و می‌گوید: در پاسخ به تماس ما با دفتر حقوقی این سازمان گفتند بهتر است این اتفاق را به طور مستقیم از دفتر رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پیگیری کنید، بنابراین به نظر می‌رسد معاونت میراث فرهنگی نیز توان برطرف کردن این مشکل را ندارد که کار را به معاون رئیس جمهور واگذار کرده‌اند.

وی در ادامه با اشاره به وضعیت نابسامان قنات‌های ابرکوه که در سال ۱۳۴۳، حدود ۳۶۵ چشمه قنات داشته و در سال ۱۳۶۵ این تعداد چشمه قنات به ۱۵۰ عدد رسیده و امروز فقط پنج قنات از آن تعداد چشمه باقی مانده است، می‌گوید: برخی از مالکان شخصی قنات‌ها با توجه به موقعیت ملک و براساس مصالح شخصی خود اقدام به پر کردن برخی از چشمه‌های قنات کرده‌اند، بنابراین به نظر می‌رسد زمانی که زندگی مردم اهمیت نداشته باشد، قطعا مسئله میراث فرهنگی بسیار جزئی‌تر از آن است و البته نباید فراموش کرد که ابرکوه امروز قُلک استان یزد شده است.

فلاح‌زاده با بیان این‌که ما  به عنوان دوستداران میراث‌فرهنگی شهرستان ابرکوه از مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌خواهیم که پیگیری‌های ما را پاسخ دهند، اظهار می‌کند: ما پیگیر هستیم که مقصران این اتفاق که تا امروز به عرصه و حریم کوشک عزت‌آباد تجاوز کرده‌اند، محاکمه شوند. از سوی دیگر قطعا باید براساس قوانین و ضوابط میراث فرهنگی لوله‌های کشیده شده، از زیر محوطه کوشک جمع‌آوری شود.

جانمایی برای ایجاد شهرک در پشت قلعه عزت‌اباد/ ۱۳۹۶

سال ۸۴ کمیسیون ماده ۵ طرح خیابان کشی را تصویب کرد

در همین حال، «فاطمه دانش‌یزدی»، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد روز یک‌شنبه (یکم مرداد) درباره‌ی این بنای ثبت شده در فهرست میراث ملی به ایسنا توضیحاتی ارائه کرد.

او می‌گوید: یک طرح در کمیسیون ماده ۵ استان یزد در سال ۱۳۸۴، طرح توسعه شهری داشت که در آن خیابانی در نزدیکی کوشک «عزت آباد» دیده شده بود، در آن طرح به هر نحو توجهی به کوشک نشده و مصوب کرده بودند تا این خیابان کشیده شود، از سوی دیگر نیز شهردار وقت گفته بود برای توسعه شهری باید این خیابان‌کشی انجام شود.

وی با تاکید بر این که در سال ۱۳۸۴ کوشک عزت‌آباد در فهرست میراث ملی به ثبت نرسیده بود، ادامه می‌دهد: بنابراین در طرح خیابان‌کشی، احداث یک بلوار از کنار کوشک و نزدیکی حریم بنا نه در عرصه‌ی آن مطرح و در سال ۸۴ مصوب شد و نهایتا چند سال پیش بحث زیرساخت‌های مورد نیاز آن انجام شدند.

دانش‌یزدی با بیان این که در نهایت در بحث فاضلاب شهری یکسری اقداماتی را انجام دادند، تاکید می‌کند: با ارسال نامه‌ای با امضای محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی به استاندار یزد و تاکید بر ثبت ملی بودن این بنا، درخواست توقف کار شد که نهایتا انجام گرفت، و هیچ گونه دخل و تصرفی در کوشک رخ نداد.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد در ادامه با اشاره به برخی صحبت‌ها و انتشار تصاویری از آتش زدن لاستیک‌های کهنه ماشین در عرصه کوشک یا تخریب بخشی از دیوار قلعه بیان می‌کند: این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شوند که زاویه عکس‌های گرفته شده به گونه‌ای است که به نظر می‌رسد لاستیک‌های آتش زده شده در داخل کوشک هستند، این در حالی است که بیرون کوشک این اتفاق رخ داده و بخش تخریب شده دیوار نیز متعلق به حدود هفت سال پیش است، این اتفاق نیز جدید نیست.

دانش‌یزدی همچنین با اشاره به اختصاص هزینه‌ای بالغ بر ۳۰ میلیون تومان برای مرمت کوشک در سال گذشته ادامه می‌دهد: ادامه مرمت این بنا در دستور کار است.

او ابرکوه را با توجه به تعداد قلعه‌هایش، معروف به «شهر قلعه‌ها» می‌داند و می‌گوید: این اهمیت دارد که با توجه به ظرفیت‌های کوشک و قلعه عزت‌آباد که در مسیر جاده اصلی قرار دارد، به عنوان یک مکان گردشگری انتخاب و به منطقه موقعیت مناسبی به منطقه بدهد.

از استانداری خواستیم رای سال ۸۴ ابطال شود

دانش‌یزدی با اشاره به نامه‌ طالبیان به استاندار یزد برای توقف کار در کوشک عزت‌آباد، بیان می‌کند: در نامه‌ای دیگر از سوی این اداره‌کل به استانداری، درخواست کردیم تا با توجه به این که طرح سال ۸۴ مصوبه کمیسیون ماده ۵ را دارد، در آن یک تجدیدنظر شود، بنابراین معاون عمرانی استانداری نیز نامه را برای سازمان مسکن و شهرسازی به عنوان دبیر کمیسیون ماده ۵ استان فرستاد و آن‌ها نهایتا در نامه‌ای به شهردار ابرکوه نوشتند تا هرچه سریع‌تر در این زمینه نظر دهند و آن رای ابطال شود.

او با تاکید بر این که در این چند ماه گذشته این اقدام انجام شده تا تجدیدنظر کمیسیون ماده ۵ برای این طرح گرفته شود، می‌افزاید: در این پروسه نهایتا نامه باید به شهردار ارسال شود و از طریق شهرداری نظرات مطرح و طرح ارائه شود تا ابطال کمیسیون ماده ۵ با توجه به ثبت ملی بودن این بنای تاریخی گرفته شود.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد با اشاره به بازدید حدود یک ماه گذشته معاون میراث فرهنگی استان یزد از مجموعه عزت آباد ابرکوه، ادامه می‌دهد: بر اساس اعلام آن بازدید هیچ‌گونه ساخت و سازی انجام نمی‌شد، ما نیز یک نامه در حدود یک ماه و نیم پیش به کمیسیون فرستادیم تا تجدید نظر و در نهایت ابطال نظر قبلی بررسی و اعلام شود.

او در ادامه با صورتجلسه‌ محمدمهدی شرافت، مدیرکل سابق میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد در دوره‌ی مدیریت او در این اداره‌کل اشاره می‌کند و می‌گوید: همه‌ی سوابق آن موجود است که هرگونه ساخت و سازی قرار است در حوزه بافت تاریخی ابرکوه باشد، باید با توجه به بحث ثبت مجموعه بافت تاریخی ابرکوه نیز باشد، از سوی دیگر در هر ساخت و سازی باید استعلام از میراث فرهنگی گرفته شود و شهرداری ملزم به گرفتن نظر میراث فرهنگی است.

وی همچنین درباره‌ی بحث لوله‌کشی فاضلاب در این منطقه ادامه می‌دهد: این اقدام شخصی است و هیچ‌گونه تصرفی نیست که بگویند داخل کوشک واقع شده است. در حریم درجه یک کوشک نیز رخ نداده است، بحث امروز کوشک وجود قلعه و برج و باروهای کوشک است که در محدوده ثبتی قرار دارد که طبیعتا در این محدوده هیچ ساخت‌وسازی نباید رخ دهد، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نیز در این زمینه محکم می‌ایستد.

نامه نگاری‌هایی که به نظر می‌رسد به نتیجه نزدیک می‌شوند

به گزارش ایسنا، به دنبال آغاز اعتراضات از سوی دوستداران میراث فرهنگی شهرستان ابرکوه، ۱۶ اردیبهشت محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در نامه‌ای به سید محمد میرمحمدی، استاندار یزد درخواست دستور توقف فوری احداث خیابان در عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد ابرکوه را داشت.

او در نامه‌ی خود بعد از اشاره به ثبت ملی، ارزشمند بودن بنا و یادآوری قوانین تعزیرات اسلامی پس از انجام قانون‌شکنی در بناهای تاریخی و همچنین نامه‌نگاری‌هایی که در مهر سال ۹۵ و ۱۷ فروردین امسال نسبت به درخواست توقف کار در این محوطه‌ی تاریخی به استان فرستاده است، نوشت؛ «پیشتر به شهردار محترم ابرکوه غیرقانونی بودن احداث خیابان در عرصه و حریم اثر تاریخی کوشک قلعه عزت‌آباد اعلام شده و توقف ادامه احداث خیابان مورد نظر در خواست شده بود. علیرغم مکاتبات و هشدارهای مکرر به شهردار محترم ابرکوه ادامه عملیات احداث خیابان ادامه یافته است، لذا خواهشمند است باقید فوریت دستورفرمائید عملیات احداث خیابان متوقف شود و آثار تخلف و تصرف از عرصه و حریم رقع شود و عاملان تخلف جهت پیگرد قانونی به مراجع قضائی معرفی شوند.»

رونوشت این نامه نیز به معاون معماری و شهرسازی، مشاور رئیس سازمان و مدیر کل دفتر مدیریت عملکرد بازرسی و پاسخگویی به شکایات، مدیر دفتر حقوقی و املاک، مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی، مدیر دفتر حفظ و احیاء، مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد و شهردار ابرکوه فرستاده شد.

عملیات عمرانی در عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد/ ۱۳۹۶

در ۲۶ اردیبهشت نیز یحیی نقی‌زاده محجوب، مدیر کل امور حقوقی  و املاک سازمان میراث فرهنگی و گردشگری؛ در نامه‌ای به فاطمه دانش یزدی، مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد، با اشاره به نامه طالبیان به این استان مبنی بر «دستور توقف فوری عملیات احداث خیابان در عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد در شهرستان ابرکوه» نوشت؛ «با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع، خواهشمند است دستور فرمایئد با قید فوریت از مرجع ذی‌صلاح، صدور دستور موقت توقف عملیات احداث خیابان مذکور درخواست و درصورت وقوع هرگونه تخلف احتمالی، نسبت به تعقیب حقوقی و قضائی متخلفان اقدام و از نتیجه اقدامات این اداره کل را نیز مطلع نمایند.»

رونوشت این نامه به معاون امور مجلس و حقوقی و استان‌ها، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و کارشناس امور حقوقی فرستاده شد.

از محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی تا مدیر کل دفتر معماری وطراحی شهری و مدیر کل دفتر عملکرد بازرسی و پاسخویی به شکایات سازمان میراث فرهنگی همه اعلام کردند که باید هر چه زودتر کار در عرصه کوشک و قلعه عزت‌اباد متوقف شود

از سوی دیگر فرزانه صادق مالواجرد، مدیر کل دفتر معماری و طراحی شهری در یکم خرداد امسال در نامه‌ای به نقصان محمدی، مدیر راه و شهرسازی استان یزد، «درخواست توقف فوری احداث خیابان در عرصه و حریم اثر تاریخی کوشک قلعه تاریخی «عزت‌آباد» شهر ابرکوه را داد و در نامه‌ی خود نوشت؛ «با توجه به  آن‌که براساس مفاد بند ۳-۲ مصوبه ۳۰ شهریور ۹۴ شورای‌عالی شهرسازی و معماری، (دستورالعمل نحوه تعیین آستانه مغایرت‌های اساسی طرح‌های توسعه و عمران شهری)، هر گونه تغییر در نقش و عملکرد و عرض شبکه معابر و بازگشایی  معبر جدید یا حذف معابر موجود در بافت‌های تاریخی مغایرت اساسی است، لذا خواهشمند است دستور فرمائید ضمن ممانعت از هرگونه اقداک اجرائی تا تعیین تکلیف موضوع، نسبت به ارسال مدارک و مستندات مصوبات خیابان مذکور در اسرع وقت به این دفتر اقدام شود.» رونوشت این نامه به محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز فرستاده شد.

از سوی دیگر دوم خردادماه، محمدرضا روشنائیان، مدیر کل دفتر عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری در نامه‌ای به مدیر کل میراث‌فرهنگی و گردشگری استان یزد، درباره‌ی «احداث خیابان در عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد» هشدار داد.

در این نامه خواسته شد؛ «در خصوص احداث خیابان در عرصه و حریم کوشک و قلعه عزت‌آباد، با توجه به این‌که اثر مذکور به شماره ۳۱۳۲۳ در تاریخ ۳۰ شهریور در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و احدلث خیابان موجب تخریب و مخدوش شدن اثر مذکور شده است، خواهشمند است دستور فرمائید با قید فوریت از نتیجه به عمل امده این اداره کل را مطلع کنند.»

فاطمه دانش‌یزدی هشت روز بعد یعنی دهم خرداد، در پاسخ به نامه‌ی روشنائیان نوشت؛ «در بازدید به عمل آمده عملیات زیرسازی و احداث خیابان فوق با فاصله بیش از ۲۰ متری کوشک عزت‌آباد در سال ۹۴ به پایان رسیده و ادامه عملیات تکمیل آن از حدود یک سال و نیم گذشته متوقف بوده است. اقدامات اخیر در محدوده فوق نیز مربوط به ایجاد زیرساخت‌های فاضلاب‌های شهری بوده که توسط یگان حفاظت  شهرستان متوقف شده  است. با توجه به تصویب طرح خیابان مجاور قلعه و کوشک عزت‌اباد در طرح جامع شهر ابرکوه مصوب شورایعالی شهرسازی و معماری و همچنین کمیسیون ماده ۵ استان، لازم به ذکر است از طریق اداره کل استان و معاونت عمرانی استانداری با دبیرخانه کمیسیون ماده ۵ شهرداری ابرکوه به منظور بازنگری و ابطال مصوبه قبلی مکاتبه صورت گرفته است و مراتب آن به معاون میراث فرهنگی اعلام شده است.» این نامه هیچ رونوشتی نداشت.

۲۰ روز بعد از اعلام توقف کارها در ابرکوه، یک مسئول از معاونت میراث فرهنگی کشور به چشم خود می‌بیند که هنوز لودرها در عرصه کوشک عزت‌اباد در حال فعالیتند!

اما به گفته‌ی فلاح‌زاده، ‌دوستدار میراث‌فرهنگی شهرستان ابرکوه، در حالی دانش‌یزدی به روشنائیان پاسخ داده که ۲۰ روز بعد از این پاسخ؛ یعنی در ۳۰ خرداد مسئول عرصه و حریم سازمان میراث فرهنگی برای بررسی وضعیت به ابرکوه رفت و خود شاهد بود که لودر و بلدوزر و کارگرها مشغول کشیدن فاضلاب شهری هستند.

تخریب دیواره قلعه عزت‌آباد به بهانه حضور ماشین آتش‌نشانی

او به گزارش کامل مسئول دفتر عرصه و حریم میراث فرهنگی به معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی اشاره می‌کند و می‌گوید: این گزارش کاملا خلاف صحبت‌های ۲۰ روز قبل این بازدید از سوی مدیر کل میراث‌فرهنگی استان یزد بود، چون علاوه بر این بازدید دیگر دوستداران میراث‌فرهنگی نیز به چشم این اتفاق را شاهد بودند.

وی بیان می‌کند: در این شرایط به نظر می‌رسد، یا به مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد اطلاعات اشتباه داده شده یا او مطلع بوده و به هر دلیلی گزارش خلاف رد کرده است.

او در ادامه تاکید می‌کند: براساس آن‌چه از شنبه ۳۱ تیرماه در محوطه‌ی کوشک و قلعه‌ی عزت‌آباد دیده‌ایم در این روز هیچ کار عمرانی در عرصه و حریم این محوطه‌ی تاریخی انجام نشده است، هر چند عملیات بلوار کشی و کشیدن فاضلاب شهری برای ایجاد منطقه نمونه گردشگری در این بخش پیش از این انجام شده بود.

به گزارش ایسنا،  ۳۱ تیر، روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، به نقل از فاطمه دانش‌یزدی مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد خبری با این مضمون منتشر کرد؛ «عرصه و حریم کوشک تاریخی عزت آباد ابرکوه ساماندهی خواهد شد.»

در بخش دیگری از این خبر آمده است؛ «طرح‌هایی که در سال‌های گذشته تصویب شده بود مشکلاتی دارد که با پیگیری‌های انجام گرفته، قرار شده است این طرح مجدداً بازنگری شود و با توجه به پتانسیل‌های میراث فرهنگی و حفظ بافت ثبتی تغییر یابد.»

[گزارش از: سمیه ایمانیان]

انتهای پیام