وعده مرمت خانه تاریخی عرب مازار یزد و وضعیت نامناسب این بنای تاریخی

یزد - ایرنا - فروریختن بخشی از دیوار خانه تاریخی عرب مازار یزد حین تخریب بنای مجاور آن وضعیت نامناسب این خانه تاریخی را آشکارتر کرده؛ موضوعی که می تواند برای برخی دیگر از بناهای تاریخی شهر جهانی یزد نیز اتفاق بیفتد.

کمیته میراث جهانی یونسکو 18 تیر ماه 1396 در چهل و یکمین نشست خود درکراکوف لهستان، با اجماع اعضاء، شهر تاریخی یزد را در فهرست میراث جهانی ثبت کرد و به این ترتیب نخستین پرونده یکی از شهرهای تاریخی ایران در فهرست جهانی به ثبت رسید، پیش از ثبت جهانی بافت تاریخی شهر یزد حدود 750 هکتار از بافت تاریخی این شهر در سال 1384 به ثبت آثار ملی رسیده بود و اکنون حدود 200 هکتار از این بافت ثبت جهانی شده است.
استان یزد 6هزار و 500 اثر تاریخی دارد که از این تعداد، یکهزار و 850 اثر به ثبت ملی رسیده و یکی از این بناها که سال 1383 به شماره 13034 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده خانه عرب مازار است، این بنای تاریخی با توجه به نوع مصالح به کار رفته و معماری آن مربوط به اوایل دوره قاجار و نام آن برگرفته از مالک بنا است.
خانه عرب مازار سال ها پیش و پس از درگذشت مالک آن خالی از سکنه شد و روند تخریب آن شتاب گرفت تا جایی که اکنون بیشتر به یک مخروبه شباهت دارد و نیازمند توجه جدی برای مرمت است.

** فروش خانه عرب مازار در سال 1387 
یکی از نوادگان عرب مازار با بیان اینکه این خانه سال 1387 و پس از درگذشت جواد عرب مازار خالی از سکنه و انحصار وراثت شده، گفت: خانه عرب مازار در همان سال توسط وارثان به فردی فروخته شد.
پوران عرب مازار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: خریدار این خانه گفته بود این بنا را پس از بازسازی و مرمت، به هتل سنتی تغییر کاربری می دهد.

** هشدار سال 1393 درباره تخریب خانه عرب مازار
یک فعال حوزه میراث فرهنگی و گردشگری فروردین 1393 نسبت به در معرض تخریب قرار داشتن خانه عرب مازار هشدار داده بود.
علی سعیدی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه خانه تاریخی عرب مازار در بافت تاریخی یزد در وضعیت تخریب جدی قرار گرفته، افزوده بود: این خانه تاریخی در فهرست آثار ملی ثبت شده و جزو بافت تاریخی به شمار می رود.

** تخریب بنای مجاور خانه عرب مازار
چند روز پیش خبر تخریب مسجد حضرت رقیه (س) با قدمت کمتر از 40 سال در مجاورت خانه تاریخی عرب مازار توسط شهرداری یزد در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی یزد منتشر شد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در این خصوص گفت: مسجد حضرت رقیه (س) واقع در کوچه نقیب الاشراف حدود 40 سال قبل و از مصالح آجر و آهن ساخته شده، که حدود یکماه قبل به علت آسیب دیدگی و نشست در معرض تخریب قرار گرفته بود.
ساشا ریاحی مقدم افزود: به دلیل شدت آسیب دیدگی و احتمال بروز خسارت جانی برای مردم، نگه داری و حفظ این بنا ممکن نبود و با توجه به درخواست های مکرر و مکاتبات انجام شده، اداره کل میراث فرهنگی با رفع خطر این مسجد توسط شهرداری موافقت کرد.
وی با بیان اینکه حین تخریب بخشی از دیوار آجری پلاک مسکونی مجاور این بنا نیز که سالهای قبل توسط شهرداری اجرا شده بود، تخریب شده، ادامه داد: پلاک مذکور به هیچ وجه جنبه تاریخی ندارد.

** 
به دنبال اظهارات این مسئول و بررسی های میدانی گزارشگر ایرنا، فرریختن دیوار خانه تاریخی عرب مازار، حین تخریب مسجد حضرت رقیه (س) به مسئولان میراث اعلام شد، اما تلاش ها برای کسب نظر سرپرست معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی یزد به دلیل حضور مستمر ریاحی مقدم در نشست های مختلف مانع از کسب اطلاعات در این خصوص شد.
با پیگیری های فراوان، سرانجام محمدرضا فلاحتی رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان یزد به همراه خبرنگار ایرنا در محل خانه عرب مزار حضور یافت و توضیحاتی در خصوص تخریب بخشی از بنای تاریخی خانه عرب مازار ارائه کرد.

** اختصاص اعتبار برای مرمت خانه عرب مازار
فلاحتی درباره تخریب دیوار خانه تاریخی عرب مازار به خبرنگار ایرنا گفت: بخشی از دیوار این خانه که پیشتر توسط شهرداری بنا شده بود، اخیرا هنگام تخریب مسجد رقیه (س) به داخل بنا فرور ریخت و بخشی از آوار مشاهده شده در این بنا ناشی از تخریب مسجد حضرت رقیه (س) است.
وی افزود: باتوجه به ثبت ملی خانه عرب مازار، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آمادگی دارد با مشارکت مالک یا مالکان در قالب طرح خانه های مشارکتی نسبت به بازسازی، مرمت، احیا و تغییر کاربری این بنا همکاری کند. 
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان یزد خاطر نشان کرد: بر این اساس امسال برای مرمت این بنا اعتباری تخصیص داده می شود و با کمک مالک یا مالکان برای مرمت و بازسازی آن طبق وضع اولیه و پیش از تخریب اقدام خواهد شد.
این مسئول یادآور شد: حدود 80 متر از پلاک در سال 1382 و قبل از ثبت در آثار ملی به دلیل رسیدگی نکردن توسط مالک یا مالکان تخریب شده است؛ بخشی از پلاک هم در سالهای پیش از آن به دلیل تعریض گذر نقیب الاشراف تخریب شده و در تعریض گذر قرار گرفته بود.
فلاحتی با بیان اینکه خانه عرب مازار پس از انحصار وراثت خالی از سکنه شده، ادامه داد: این خانه در اثر فرسایش و عوامل جوی تخریب و محل تردد افراد سودجو می شود که توسط شهرداری حصارکشی می شود.

** جهانی شدن، فرصتی برای مرمت بناهای تاریخی
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان یزد گفت: پس از ثبت جهانی بافت تاریخی این شهر دیدگاه های نسبت به بافت تاریخی تغییر کرده و بسیاری از افرادی که بافت تاریخی یزد را تهدید می دانستند به این نتیجه رسیدند که این مهم، فرصت و توانمندی مناسبی برای سرمایه گذاری است. 
فلاحتی افزود: اکنون بسیاری از یزدی های مقیم خارج از استان، حاضر به سرمایه گذاری در یزد هستند و بر این اساس به خرید بناها و خانه های قدیمی در بافت تاریخی برای سرمایه گذاری و تبدیل به اقامتگاه سنتی روی آورده اند.
حال که بافت تاریخی شهر یزد به ثبت جهانی رسیده است، انتظار می رود توجه به اماکن و بناهای تاریخی در این شهر، حتی بناهایی که در محدود ثبت جهانی هم قرار ندارد بیشتر شود و حداقل از تبدیل بناهای ثبت شده ملی به مخروبه جلوگیری به عمل آید.
استان یزد 2 هزار و 270 هکتار بافت تاریخی دارد و شهر یزد به عنوان نخستین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان مشهور است. 
پیش از این باغ های دولت آباد یزد و پهلوان پور مهریز و قنات های زارچ و حسن آباد از استان یزد در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده بود.
یزد گنجینه ای از هنر، فرهنگ و تمدنی ایرانی را در خود جای داده است، که از آن جمله می توان به بناهای مذهبی، بقعه، مسجد، حسینیه ها، زیارتگاه های زرتشتیان، خانه های تاریخی، آب انبارها، باغ های تاریخی، بادگیرها و بازارچه ها اشاره کرد. 
این استان به همراه اصفهان و فارس به عنوان مثلث طلایی گردشگری ایران مطرح هستند و بیشتر گردشگران در سفر به ایران این سه استان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می کنند. 
یزد با عناوینی همچون شهر بادگیرها، شهر کار، کاریز و کاهگل، دارالعباده، دارالعلم و دارالعمل، حسینیه ایران، شهر دوچرخه ها، شیرینی، شهر قنات، قنوت و قناعت و شهر آتش و آفتاب شناخته می شود. 

7532 / 6014/ گزارشگر: سعید صادقی مقدم** انتشار: کاظم شاملو
irnayazdd@

انتهای پیام /*