خطر نابودی آثار تاریخی یزد

منتشر شده در مورخ: 1395/02/11 ساعت: 13:44 گروه: اجتماعی

در صورت اجرای طرح انتقال آب از خلیج‌فارس:

خطر نابودی آثار تاریخی یزد

اجرای طرح سامانه انتقال آب از خلیج‌فارس به صنایع جنوب شرق کشور که بدون انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی شروع شده صدمات زیادی به آثار تاریخی هرمزگان، کرمان و یزد وارد آورده و تهدیدی جدی برای محوطه‌های تاریخی آن به شمار می‌آید.

به گزارش یزدی نیوز علیرضا سرداری مسئول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان‌شناسی با اعلام این خبر گفته است: اجرای این طرح در استانهای هرمزگان، کرمان و یزد توسط شرکت تأمین و انتقال آب خلیج‌فارس بدون انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی برخلاف آیین‌نامه بند «ج» ماده 114، مدتی است که بدون هیچ‌گونه مجوز و موافقت سازمان میراث فرهنگی آغاز شده است.

او تصریح کرد: طبق گزارش‌های محلی رسیده از استان‌های هرمزگان و کرمان این طرح تاکنون باعث تخریب و تهدید برخی از آثار تاریخی شده و متأسفانه تذکرات یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز در این خصوص بی‌تأثیر بوده است.

این طرح از غرب شهر بندرعباس از محل تأسیسات آب شیرین‌کن مجاور کشتی‌سازی آغاز شده و در ادامه مسیر به سمت شمال پس از عبور از ارتفاعات شهرهای فین و حاجی‌آباد وارد دشت شده و به سمت مجتمع صنعتی و معدنی گل‌گهر در 50 کیلومتری جنوب غربی سیرجان و از آنجا به سمت معادن مس سرچشمه ادامه می‌یابد.

وی با بیان اینکه این سامانه در ادامه به مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو و مجتمع فولاد اردکان در استان یزد منتهی می‌شود گفت: این طرح زیر نظر شرکت تأمین و انتقال آب خلیج‌فارس اجرا می‌شود.

سرداری افزود: به منظور دریافت مجوز موافقت این طرح عمرانی از سازمان میراث فرهنگی، مکاتبه‌ای از طرف مدیرعامل این شرکت به معاونت وقت میراث فرهنگی در تاریخ 1392/10/21 برای استعلام انجام گرفت که طی آن، این معاونت طرح مورد اشاره را برای انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی به ریاست وقت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ارجاع داد.

او گفت: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، به عنوان متولی انجام این مطالعات و در صورت لزوم عملیات نجات‌بخشی، با اعلام زمان‌بر بودن بررسی‌های باستان‌شناسی و مستندسازی میراث فرهنگی طرح‌های بزرگ، درخواست تهیه نقشه‌های مسیر و جزئیات طرح به منظور بررسی و ارزیابی میزان تأمین اعتبار مالی انجام این مطالعات کرد.

به گزارش تابناک یزد،سرداری تصریح کرد: در این مرحله پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با دریافت نقشه‌ها در تاریخ 1393/2/10 نمونه‌ای از پیش‌نویس تفاهم‌نامه همکاری و قرارداد خدمات پژوهشی را به این شرکت ارسال کرد که تاکنون منتظر پاسخ شرکت کارفرما است.

او افزود: با وجود تشکیل جلسه و مذاکرات با شرکت کارفرما درخصوص ضرورت انجام مطالعات پیش از اجرای طرح یادشده و چگونگی انجام برنامه بررسی‌های باستان‌شناسی و چندین مکاتبه از طرف پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و هشدار نسبت به عواقب قانونی، تنها پاسخ شرکت مورد اشاره اعلام مسکوت ماندن طرح بوده که به محض تأمین امکانات و رفع مسائل اجرایی همکاری‌های لازم با پژوهشگاه صورت خواهد گرفت.

به گفته سرداری،  همچنین این شرکت با نادیده گرفتن حقوق پژوهشگاه و سرباز زدن از تأمین تعهدات مالی اجرای مطالعات فرهنگی - تاریخی و اتلاف وقت، اقدام به استعلام دوباره از معاونت میراث فرهنگی سازمان در تاریخ 1393/3/13 و همچنین ادارات کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان‌های هرمزگان و کرمان کرده است.

اما این معاونت و ادارات کل ضمن اعلام متولی بودن پژوهشگاه به شرکت مجری، مکاتبات را دوباره به پژوهشگاه ارجاع دادند.

مسئول بخش نجات‌بخشی پژوهشکده باستان‌شناسی گفت: در حال حاضر شرکت تأمین و انتقال آب خلیج‌فارس بدون انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی برخلاف بند «ج» ماده 114 قانون 5 ساله چهارم، مدتی است که بدون هیچ‌گونه مجوز موافقت سازمان میراث فرهنگی، اجرای طرح را آغاز کرده است.

وی خاطرنشان ساخت که طبق گزارش‌های محلی رسیده از استان‌های هرمزگان و کرمان اجرای این طرح باعث تخریب و تهدید برخی از آثار تاریخی شده و متأسفانه تذکرات یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز در این خصوص بی‌تأثیر بوده است.

سرداری افزود: بنابر گزارش‌های واصله از اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان، این طرح در حال تسطیح و حفاری مسیری به عرض 30 متر و عمق یک متر است که دارای ایستگاه‌ها و تأسیسات وابسته است.

سرداری گفت: برخی از مسئولان و حتی مقامهای عالی‌رتبه هنگامی که درباره اجرای طرح‌های عمرانی بزرگ سخن می‌گویند در حالی که رعایت اصول زیست محیطی را در طرح‌ها مورد تأکید قرار می‌دهند به ضرورت مطالعات تاریخی و فرهنگی و حفظ میراث فرهنگی حتی کوچکترین اشاره‌ای نمی‌کنند.

بر اساس بند ج ماده 114 قانون برنامه 5 ساله چهارم، تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظفند قبل از اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی «میراث فرهنگی» اقدام و در طراحی و مکان‌یابی پروژه‌های یاد شده نتایج مطالعات را رعایت کنند.

گفتنی است در ماههای اخیر عملیات چند طرح عمرانی در زمینه راه‌سازی، سدسازی و کانال‌کشی آب که مطالعات فرهنگی - تاریخی روی آنها صورت نگرفته متوقف شده است تا پس از انجام این مطالعات و کاوش‌های نجات‌بخشی احتمالی دوباره شروع شود.