استاد دانشگاه یزد هشدار داد

خشکی هوای یزد به خشت و گِل بافت تاریخی هم رحم نمی کند!


استاد دانشگاه یزد گفت: خشکی هوا می تواند بافت تاریخی شهر یزد را تحت تاثیر قرار دهد. چرا که سازه های خشتی برای بقا و پایداری به درصد خاصی از رطوبت نیاز دارند.
شناسه : 30903663
۱۳۹۶/۰۶/۲۶ ۰۸:۰۴
 Printخشکی هوای یزد به خشت و گِل بافت تاریخی هم رحم نمی کند!

به گزارش یزد رسا، سید مجید میررکنی، استادیار بخش فیزیک فضا دانشگاه یزد گفت: خروجی تمام مدل های جهانی اقلیمی نشان میدهد دمای میانگین کره زمین افزایش یافته و تغییر اقلیم برای کره زمین اتفاق افتاده است.

وی افزود: رخداد تغییر اقلیم سبب عدم تعادل در چرخه آب شده است. البته شایان ذکر است منظور از آب هر سه فاز دی اکسید هیدروژن یعنی آب، یخ و بخار آب است. به دلیل افزایش دما، که نمود بارز تغییر اقلیم است، ظرفیت گنجایش بخار آب در جو افزایش پیدا کرده و بدین ترتیب تبخیر افزایش یافته است. افزایش تبخیر سبب خشکی رو به افزایش مناطق خشک به خصوص استان یزد شده است.

دکتر میر رکنی هشدار داد: تبعات حاصل از خشکی هوا بسیار متعدد و زیانبار است. برای مثال خشکی هوا می تواند بافت تاریخی شهر یزد را تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که میدانید سازه های خشتی برای بقا و پایداری به درصد خاصی از رطوبت نیاز دارند.  در دوره های گذشته، رطوبت لازم از قنات های عبوری از زیر این سازه ها تامین می شد. اما متاسفانه اکنون خشک شدن آب قنات ها و افزایش دما سبب کاهش رطوبت شده و عامل تهدید کننده برای حفظ و بقا بافت تاریخی شهری مانند شهر یزد است.

 

وی با اشاره به ثبت جهانی بافت تاریخی شهر یزد و لزوم حفظ، حراست و توجه بیشتر به این بافت تاکید کرد: در صورت عدم تامین رطوبت لازم، روند تخریب بافت خشتی شتاب خواهد گرفت. به بیان دیگر فرسایش حاصل از خشکی بیش از اندازه سبب تخریب بافت تاریخی شهر یزد خواهد شد.

استادیار, بخش فیزیک فضا, دانشگاه یزد اذعان داشت: همانطور که پیش تر گفتم، افزایش دما سبب خشک تر شدن مناطق خشک شده است. البته این پدیده جدای از رخدادهای خشکسالی است که استان یزد در چند سال اخیر شاهد آن بوده است. متاسفانه در حال حاضر از یک سو، تغییر اقلیم عامل موثر در کاهش بارندگی بوده و از سوی دیگر، این رخداد سبب افزایش تبخیر شده و بنابراین موجودی آب کاهش یافته است.

وی با بحرانی خواندن وضعیت مصرف آب در یزد بیان داشت: در صورتی که الگوی مصرف آب را تغییر ندهیم متاسفانه در آینده نزدیک شاهد یزد بدون شهروند خواهیم بود اما تغییر الگوی مصرف در کشاورزی، صنعت و شرب میتواند به حفظ و بقای یزد کمک کند.

میررکنی با اشاره به راه حل های موجود برای مواجهه با پدیده تغییر اقلیم اظهار کرد: به نظر بنده بهترین راهبرد در مواجهه با تغییر اقلیم، راهبرد "تغییر در برابر تغییر" است. البته این راهبرد جدیدی نیست. نیاکان ما بیشتر به امر تجارت،  بازرگانی و صنایع کم آبخواه اشتغال داشته اند. در اکثر موارد، با طبیعت و اقلیم سازگار بوده اند. همانطور که میدانید تمدن های بسیاری به دلیل عدم سازگاری با اقلیم نابود شده اند. پس انسان هرگز نمی تواند در جنگ با طبیعت پیروز شود. همانطور که سازمان های بین المللی پیشنهاد کرده اند در مواجهه با تغییر اقلیم، سازگاری حرف اول را میزند. به نظر بنده یزدی ها بیش از همه این اصل را در ادوار گذشته رعایت کرده اند. معماری سازگار با اقلیم،  سیمای بارز این اصل است. پس تغییر در راستای سازگاری با تغییر اقلیم میتواند راهگشا باشد و در غیر اینصورت محکوم به فنا هستیم.

 

انتقال آب کافی نیست

وی طرح انتقال آب را راه حلی مفطعی دانست و تاکید کرد: با توجه به مرگ بخش عمده آبخوان های استان انتقال آب امری اجتناب ناپذیر است، اما اگر تغییر الگوی مصرف را رعایت نکنیم در واقع فقط زمان واپاشی  را کمی به عقب خواهیم انداخت.

میر رکنی افزود: لازم است توجه داشته باشیم «تغییر الگوی مصرف آب» با «مدیریت مصرف آب» کاملا متفاوت است. در مدیریت مصرف آب  تغییر در کشاورزی، صنعت و شرب خیلی مد نظر قرار نمیگیرد. اما تغییر در کشاورزی، صنعت و شرب نقش اساسی در تغییر الگوی مصرف آب بازی میکند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر، در عرصه صادرات و واردات "آب مجازی" عامل اصلی است. آب مجازی یعنی این که برای تولید یک هندوانه یا یک لیتر شیر گاو به طور تقریبی به 400 لیتر آب نیاز است. چه نیازی است استانی که به شدت خشک است کشاورزی و صنایعش بیشترین مصرف آب مجازی را داشته باشد؟ به بیان دیگر چه نیازی است که آب و خاک را صادر کنیم ؟

هواشناس یزدی در پایان تاکید کرد: عدم توجه و برنامه ریزی برای مواجهه با تغییر اقلیم ضرر و لطمات جبران ناپذیری خواهد داشت که اقدام به موقع و حساب شده تمام دستگاه های مرتبط و همکاری مراکز علمی را می طلبد.

انتهای پیام/